ພະຍາດວົງແຫວນຂອງໝາກເລັ່ນ

ພະຍາດວົງແຫວນ ຫຼື ເອີ້ນອີກຊື່ວ່າພະຍາດໄໝ້ໄວ ຂອງໜາກເລັ່ນ, ເປັນພະຍາດມັກເກີດໃນລະດູຮ້ອນ, ເປັນພະ ຍາດສຳຄັນຊະນິດໜຶ່ງທີ່ເກີດຂື້ນກັບໃບໜາກເລັ່ນ, ທຸກສະຖານ ທີ່ແມ່ນສາມາດເກີດຂື້ນໄດ້. ໂດຍທົ່ວໄປໃນປີໜຶ່ງຕົ້ນໝາກ ເລັ່ນຈະຕິດເຊື້ອພະຍາດນີ້ຢູ່ລໍາຕົ້ນກິ່ກ້ານສາຂາ ແລະ ໃບປະ ມານ 10%. ພະຍາດນີ້ຈະເກີດຂື້ນຕະຫຼອດປີ ຫຼື ເປັນຮ້າຍ ແຮງກໍ່ຈະທຳລາຍໄດ້ເຖີ່ງ 100%

1. ລັກສະນະອາການ:
ໄລຍະການຈະເລີນເຕີບໂຕກໍ່ສາ ມາດຕິດເຊື້ອໄດ້, ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃບ, ລຳຕົ້ນ, ດອກ ແລະ ໝາກອື່ນໆ. ໃນນັ້ນໃບ ແລະ ກ້ານໃບທີ່ເດ່ອອກມາແມ່ນສາ ມາດຕິດເຊື້ອໄດ້ງ່າຍທີ່ສຸດ. ໃບທີຕິດເຊື້ອຈະເປັນຈຸດຂະຫຍາຍ ອອກເປັນລັກສະນະອວບນໍ້າ, ເປັນສີນ້ຳຕານເຂັ້ມ, ແພ່ກວ້າງ ອອກຈະເປັນຮູບໄຂ່, ມີຈຸດໃຈກາງລາຍເປັນວົງອ້ອມ, ຂອບ ໃບເປັນວົງແຫວນຫຼາຍໆຂອບສີຂຽວຈາງ ຫຼື ສີເຫຼືອງ. ເວລາ ມີຄວາມຊຸ່ມເໜາະສົມໃບຈຸດດັ່ງກ່າວກໍ່ຈະຄ່ອຍຂະຫຍາຍອ ອກເປັນສີດຳມີໄຍເຊື້ອຣາຈະເລີນເຕບໂຕຂື້ນ, ສ່ວນຫຼາຍຈະ ເລີ່ມຈາກພາກສ່ວນລຸ່ມຈາກຕົ້ນ, ໃບຄ່ອຍແພ່ຂະຫຍາຍອອກ, ເວລາເປັນຮ້າຍແຮງ, ຈຸດດ່າງເຫຼົ່ານັ້ນ ຈະຂະຫຍາຍອອກເປັນ ເມັດໃຫຍ່ບໍ່ເປັນລະບຽບ, ໃບກໍ່ກາຍເປັນໃບຫ່ຽວໄວ. ພາກ ສ່ວນລຳຕົ້ນຕິດເຊື້ອ, ຈະເປັນຈຸດຢູ່ບັນດາກິ່ງກ້ານສາຂາທີ່ແຕ ກອອກມາເປັນສີນ້ຳຕານ ຫາ ສີນໍ້າຕານເຂັ້ມ. ຈຸດເຫຼົ່ານັ້ນມີຮູບ ຮ່າງບໍ່ເປັນລະບຽບສະຫຼັບກັນ ຫຼື ຮູບຮ່າງຈະບໍ່ມົນ, ຜິວເປືອກ ຈະຜະລິດໄຍເຊື້ອຣາສີເທົາດຳອອກມາ. ໝາກອ່ອນຕິດເຊື້ອ ຈະຢູ່ໃນກີບລ້ຽງຂອງດອກ ຫຼື ພາກສ່ວນສະບື
ໝາກສະແດງອອກເປັນສີນໍ້າຕານປົນດຳ ເປັນຈຸດບໍ່ມົນ ຫຼຸບເຂົ້າ. ການຕິດເຊື້ອພະຍາດຢູ່ທີ່ໝາກຈະເປັນຈຸດແບບກົມ ແຟບ ຫຼື ລັກສະນະໜ່ວຍໄຂ່ເປັນຈຸດສີນ້ຳຕານມົ່ວ, ຈຸດນັ້ນຈະ ຫຼຸບລົງມີຈຸດໃຈກາງເປັນວົງແຫວນ, ຜິວຂອງໝາກຈະເກີດມີ ໄຍເຊື້ອຣາເປັນຊັ້ນໆ

2. ເຊື້ອສາເຫດ ແລະ ປັດໃຈການແພ່ເຊື້ອ:
ພະຍາດວົງ ແຫວນຂອງໝາກເລັ່ນ ແມ່ນເກີດຈາກເຊື້ອຣາ: Alternaria solani (Ellis et Martin) Jones et Grout. ເຊື້ອພະຍາດນີ້ ຈະອາໃສຢູ່ນຳຊາກພືດ ຫຼື ຕາມຜິວຂອງເມັດພັນຈົນຮອດລະ ດູໜາວ, ຖ້າຫາກອາໃສຢູ່ໃນແນວພັນພືດ ສາມາດອາໃສຢູ່ໄດ້ ຮອດ 2 ປີ. ເຊື້ອພະຍາດສາມາດແພ່ໄປຕາມລົມ, ນໍ້າຝົນ, ແມງໄມ້ ຫຼື ກຳມະກອນທີ່ເຮັດວຽກໃພນທີ່ ແລະ ອື່ນໆ. ຈະ ເຂົ້າທຳລາຍພືດຜ່ານຊ່ອງທາງການຄາຍນ້ຳ, ປາກໃບ, ຜິວ ຂອງພືດໂດຍກົງ. ໃນນັ້ນຄວາມຊຸ່ມເປັນປັດໃຈຫຼັກໃນການແພ່ ລະບາດຂອງພະຍາດຖ້າຄວາມຊຸ່ມ 80% ຂື້ນໄປ, ອຸ່ນຫະພູມ ປະມານ 20-25 ℃, ສະພາບອາ ກາດຟ້າຄື້ມກໍ່ໄຫ້ເກີດຄວາມຊຸ່ມສູງແມ່ນງ່າຍໃນການ ຕິດເຊື້ອ. ໃນລະດູໃບໄມ້ລົ່ນປ້ອງກັນພື້ນທີ່ການປູກ ໝາກເລັ່ນໃນພື້ນທີ່ກວ້າງ ໃນເວລາກາງຄືນອຸ່ນຫະພູມ ປ່ຽນແປງຂ້ອນຂ້າງສູງ, ຜິວໃບມີນ້ຳໝອກເປັນສິ່ງທີ່ເອື້ອອຳນ ວຍໃຫ້ກັບການຕິດເຊື້ອພະຍາດ.
3. ມາດຕະການໃນການປ້ອງກັນ ແລະ ກຳຈັດ
1. ການຂ້າເຊື້ອເມັດພັນ: ນຳໃຊ້ 10% Trisodium Phosphate ເອົາເມັດພັນຈູ່ມລົງຂ້າເຊື້ອ 20 ນາທີ, ນຳຂື້ນມາ ລ້າງດ້ວຍນໍ້າໃຫ້ສະອາດ, ນຳໃຊ້ນ້ຳອຸ່ນປະ ມານ 50-55℃ ຈຸ່ມເ ມັດພັນລົງເພີ່ມອຸ່ນຫະພູມໃຫ້ນໍ້າຮັກາອຸ່ນຫະພູມໄວ້ 10 ນາທີ ເອົາອອກ, ຫຼັງາກນັ້ນເພີ່ມນໍ້າເຢັນເຂົ້າໃຫ້ອຸ່ນຫະພູມ ຫຼຸດລົງ 30℃ ຈຸ່ມເມັດລົງເອົາອອກຈາກນັ້ນນໍາເມັດພັນໄປກະຕຸ້ນຕໍ່ໄປ.
2. ວິທີການເຂດຕະກຳ ຫຼື ກະສິກຳ: ເຂດທີ່ເກີດພະ ຍາດຮ້າຍແຮງແມ່ນປູກພືດໝູນວຽນ, ບໍ່ນຳແນວພັນພືດທີ່ ເປັນພືດຕະກຸນ Solanaceace ມາປູກ 2-3 ປີຂື້ນໄປ. ນຳໃຊແນວພັນຕ້ານທານ, ນຳໃຊ້ເຕັກນິກການກ້າເບັ້ຍໄຫ້ສູງ ຈາກພື້ນ ດິນ, ການປົກໜານໃນການປູກ, ປູກໄລຍະຫ່າງໄຫ້ເໝາະສົມ, ເພີ່ມຝຸ່ນ Phosphate,ຝຸນ Potassium ລີກລ້ຽງການໃສ່ຝຸ່ນ Nitrogen ໝັ່ນກວດ ແລະ ຕ້ອງປ້ອງກັນບໍ່ໄຫ້ພະຍາດລະບາດ ຮຸ່ນແຮງ,ຕ້ອງໃສ່ຝຸ່ນຄອກ ແລະ ຝຸ່ນທາງໃບ, ຖ້າຢູ່ໃນເຮືອນ ຮົມຫຼັງຈາກໃຫ້ນ້ຳໃຊ້ລົມລວງໃຫ້ເໝາະສົມ, ຄວບຄຸ່ມຄວາມ ຊຸ່ມບໍ່ໄຫ້ສູງ, ອານາໄມພື້ນທີ່ໃຫ້ສະອາດ, ໃນເວລາດຽວກັນນັ້ນ ກຳຈັດຕົ້ນທີເປັນພະຍາດ, ໃບແກ່, ໃບເຫຼືອງ, ໝາກທີ່ເປັນ ພະຍາດ, ຕົ້ນທີ່ຕິດພະຍາດຮ້າຍແຮງ,ນຳອອກຈາກເຮືອນຮົມ ໄປທຳລາຍ ຫຼື ເຜົາໄຟຖີ້ມ.
3. ການນຳໃຊ້ຢາເຄມີ: ສີດພົ່ນ 500g/L Iprodoione Emulate Concentrate ອັດຕາ 400-800 mg/L ຫຼື 70% Zinc Propionate wettable powder ອັດຕາ 200-300 mg/L ສິດພົ່ນທຸກໆ 7-10 ວັນ ຈົນກວ່າອາການເກີດພະຍາດດີຂື້ນຈິ່ງ ຢຸດການສີດພົນ.

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: file:///D:/2019/August_df.pdf

https://www.allkaset.com/contents/โรคในมะเขือเทศ-91.php

https://www.m-group.in.th/article/บทความ/โรคมะเขือ.html

https://www.youtube.com/watch?v=U8pb872SbG0