ອະໂວຄາໂດ້ເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະຫນາດກາງຫາໃຫຍ່, ຊົງພຸ່ມອາດເປັນພຸ່ມຕໍ່າ ຫຼື ສູງ, ກິ່ງງ່າຫັກງ່າຍເມື່ອມີລົມພັດແຮງ ຫຼື ເມື່ອມີຫມາກຫຼາຍໆ.ໃບ: ຮູບໃບມີຫຼາຍແບບ ລັກສະນະຊົງຮູບໄຂ່ຂຶ້ນຢູ່ກັບແນວພັນ, ໃບອ່ອນມັກມີຂົນ ແລະ ສີອອກແດງນ້ອຍນຶ່ງສ່ວນໃບແກ່ລຽບສີຂຽວເຂັ້ມ.ດອກ: ດອກອອກເປັນຊໍ່ຢູ່ປາຍກິ່ງ, ເປັນດອກສົມບູນເພດ (ມີທັງໂຕຜູ້ ແລະ ໂຕແມ່) ມີສີຂຽວອົມເຫຼືອງ.ຫມາກ: ມີເມັດຂະຫນາດໃຫຍ່ ຫຸ້ມດ້ວຍເນື້ອຫມາກທີ່ມີລັກສະນະເປັນເນີຍ, ເປີເຊັນໄຂມັນມີຕັ້ງແຕ່ 3-25%, ຜີວຂອງເປືອກຫມາກອາດລຽບ ຫຼືຊາ ເມື່ອສຸກອາດເປັນສີຂຽວ, ດໍາ, ມ້ວງ ຫຼື ອອກ
ແດງ ຂຶ້ນກັບສາຍພັນ, ຮູບຊົງຫມາກຄ້າຍຄືຮູບໄຂ່ມົນ ແລະ ຍາວ, ຫມາກມັກຈະບໍ່ສຸກຈົນກວ່າຈະລົ່ນຫຼື ຖືກເດັດອອກຈາກຕົ້ນ, ສ່ວນຫຼາຍການເກັບກຽ່ວຫມາກຈະເບິ່ງຈາກຊ່ວງເວລາ ແລະ ຂະຫນາດຂອງຫມາກເປັນຫຼັກ.

I. ການປູກຫມາກອະໂວຄາໂດ
ຫມາກອະໂວຄາໂດເປັນພືດບໍ່ ທົນນໍ້າຖ້ວມຂັງຄວນປູກຢູ່ບ່ອນທີ່ບໍ່ມີນໍ້າຖ້ວມຂັງ ຫຼື ຄວນຈະເຮັດເປັນຄູປູກ, ຄວນປູກໃນຊ່ວງຕົ້ນລະດູຝົນ. ອະໂວຄາໂດສາມາດປູກໄດ້ຫມົດປີຖ້າມີລະບົບຊົນລະປະທານ, ໄລຍະຫ່າງການປູກ 8×6 ແມັດ ສໍາລັບແນວພັນລູເຮີດ (Ruehle), ປີເຕີ້ສັນ (Peterson),ແຮດ (Hass), ແລະ ບັດຄາເນຍ (Buccan-aer). ປູກ 8×10 ແມັດ ສໍາລັບແນວພັນບູດ 8 (Booth 8) ແລະ ຮໍ (Hall).

1. ການປູກ:
ກ່ອນຈະປູກໃຫ້ນໍາຕົ້ນພັນອອກໄວ້ກາງແຈ້ງ ເພື່ອປັບສະພາບປະມານ 2-3 ວັນ ຂຸດຂຸມຂະຫນາດກວ້າງ, ຍາວ, ເລິກ 60x60x60 ຊັງຕີແມັດ, ໃສ່ຝຸ່ນຄອກປະມານ 1-2 ກິໂລ ແລ້ວນໍາຕົ້ນລົງປູກ, ຖົມດິນ ປະສົມປຸ໋ຍລົງໄປໃນຂຸມໃຫ້ແຫນ້ນພໍປະມານ, ຄໍ້າຕົ້ນດ້ວຍໄມ້ໄພ່, ໃຊ້ ເຊືອກຟາງ,ແກບ ຫຼື ເສດໃບໄມ້ປົກຄຸມຮອບເຫົ້ງາຕົ້ນ ເພື່ອຮັກສາຄວາມຊຸ່ມຊື່ນ.ຫົດນໍ້າທຸກວັນ ວັນລະ ປະມານ 15 ລິດ ຫຼື ຫົດວັນເວັ້ນວັນ ວັນລະປະມານ30 ລິດ ຈົນເຖິງອາຍຸປະມານ 1 ປີ ຈຶ່ງຫຼຸດການໃຫ້ນໍ້າ ຫຼື ຫົດອາທິດລະ 1 ຄັ້ງ, ສໍາ ລັບຕົ້ນໃຫຍ່ໃຫ້ນໍ້າທຸກ 15 ວັນ.

2. ການໃສ່ປຸ໋ຍ:
ໃສ່ປຸ໋ຍໄນໂຕຣເຈນ (N), ຝົດສະຟໍຣັດ (P) ແລະໂຟແທດຊຽມ (K) ໃນອັດຕາສ່ວນ 3-1 ໂດຍປະສົມປຸ໋ຍຢູເລຍ 1 ສ່ວນ ຕໍ່ປຸ໋ຍສູດ (15-15-15) 2 ສ່ວນ. ປະລິມານການໃສ່ປຸ໋ຍໃນປີທໍາອິດເລີ້ມໃຫ້ຫຼັງປູກ 2 ເດືອນ, ໃຫ້ປຸ໋ຍຕໍ່ຕົ້ນປະມານ 200 ກຼາມ ທຸກ 3 ເດືອນ. ປີທີ 2 ໃຫ້400 ກຼາມ, ປີທີ 3 ຫຼື ປີຕໍ່ໆໄປເຊິ່ງເປັນຊ່ວງທີ່ອະໂວຄາໂດໃຫ້ຜົນຜະລິດ,ໃສ່ປຸ໋ຍປະລິມານ 500 ກຼາມ, ຊ່ວງຕົ້ນລະດູຝົນ ແລະ ກາງລະດູຝົນງົດໃຫ້ນໍ້າເພື່ອກະຕຸ້ນໃຫ້ເກີດການອອກດອກ.ສໍາລັບຕົ້ນອະໂວຄາໂດທີ່ສຽບຍອດນັ້ນ ຖ້າເບິ່ງແຍງດີຈະໃຫ້ຜົນຜະລິດຕັ້ງແຕ່ປີທີ 3, ສ່ວນອະໂວຄາໂດ້ທີ່ປູກດ້ວຍເມັດຈະໃຫ້ຜົນຜະລິດ ຕັ້ງແຕ່ປີທີ 8 ຫາກຕົ້ນຍັງບໍ່ໃຫຍ່ພໍໃນຊ່ວງປີທໍາອິດຄວນປິດຫມາກຖີ້ມເພື່ອເລັ່ງການຈະເລີນເຕີບໂຕທາງຕົ້ນໃຫ້ເຕັມທີ່ເສຍກ່ອນ.

3. ການຕັດແຕ່ງກິ່ງງ່າ:
ເມື່ອອະໂວຄາໂດ ມີຄວາມສູງພຽງເຂົ່າຂຶ້ນໄປໃຫ້ຕັດຍອດຖີ້ມໃຫ້ເຫຼືອແຕ່ຕໍຈະເຮັດໃຫ້ອະໂວຄາໂດແຕກຍອດຂຶ້ນມາໃຫມ່3-4 ຍອດ, ໃນຊ່ວງການຈະເລີນເຕີບໂຕ ໃຫ້ຕັດກ້ານທີ່ແຫ້ງ, ເປັນພະຍາດ,ກ້ານທັບຊ້ອນກັນ, ກ້ານທີ່ບັງແສງ, ງ່າທີ່ໂຄ້ງອອກ ໂດຍເນັ້ນໃຫ້ແຜ່ໄປດ້ານຂ້າງແລະ ຕັດໃຫ້ຊົງຕໍ່າເພື່ອສະດວກໃນການເກັບກ່ຽວ. ການຕັດແຕ່ງກິ່ງງ່າຈະເຮັດອີກຄັ້ງຫຼັງຈາກເກັບກຽ່ວຜົນຜະລິດແລ້ວກໍ່ໃສ່ຝຸ່ນຄອກ ແລະ ໃສ່ປຸ໋ຍຢູເລຍເພື່ອບໍາລຸງຕົ້ນ.

4. ພະຍາດ:
ພະຍາດທີ່ສໍາຄັນໃນຕົ້ນອະໂວຄາໂດ ຄື ໂລກຮາກເນົ່າ ເມື່ອເກີດແລ້ວບໍລິເວນປາຍກິ່ງກ້ານຈະແຫ່ວຈົນເຖິງເຫງົ້າຕົ້ນ, ສາມາດປ້ອງກັນໂດຍການລະບາຍນໍ້າໃຫ້ດີ ແລະ ໃຊ້ຕົ້ນຕໍທີ່ທົນພະຍາດ ຄື ແນວພັນດັກ 7 (Duke-7).

II. ການປະສົມເກສອນຂອງອະໂວຄາໂດ:
ໂດຍປົກກະຕິດອກຂອງອະໂວຄາໂດ້ເມື່ອບານຄັ້ງທໍາອິດຈະຍັງບໍ່ພ້ອມປະສົມພັນ ແຕ່ຈະພ້ອມປະສົມພັນເມື່ອບານຄັ້ງທີ 2 ເຮົາສາມາດແບ່ງສາຍພັນອະໂວຄາໂດ້ ໄດ້ເປັນ 2 ກຸ່ມຕາມລັກສະນະການບານຂອງດອກຄື:
ກຸ່ມ A: ມີການບານຂອງດອກຄື: ຈະບານຄັ້ງທໍາອິດໃນຕອນເຊົ້າເກສອນໂຕແມ່ນັ້ນພ້ອມຮັບລະອອງເກສອນ ແຕ່ເກສອນໂຕຜູ້ນັ້ນບໍ່ພ້ອມ ປະສົມດອກຈະຫຸບໃນຕອນທ່ຽງ ແລະ ບານອີກຄັ້ງໃນຕອນບ່າຍຂອງວັນຕໍ່ມາເກສອນຜູ້ແລະແມ່ຈຶ່ງພ້ອມປະ ສົມພັນ. ເຊິ່ງໃຊ້ໄລຍະເວລາປະມານ 30 ຊົ່ວໂມງ,ເຮັດໃຫ້ອະໂວຄາໂດ້ໃນກຸ່ມ ນີຈຶ່ງຕິດຫມາກຍາກໄດ້ແກ່ ພັນແຮດ Hass,ພັນພິງເຄີຕອນ Pinkerton ປີເຕີ້ສັນ Peterson, ລູລ່າ Lula, ມອນໂຣ Monroe.
ກຸ່ມ B: ການບານຂອງດອກຈະບານຄັ້ງທໍາອິດໃນຕອນບ່າຍເກສອນໂຕແມ່ ນັ້ນ ພ້ອມຮັບລະອອງເກສອນ, ແຕ່ເກສອນໂຕຜູ້ນັ້ນບໍ່ພ້ອມປະສົມ ແລະ ດອກ ຈະບານອີກຄັ້ງໃນຕອນເຊົາມື້ຕໍ່ມາ, ເກສອນໂຕຜູ້ ແລະ
ໂຕແມ່ຈຶ່ງພ້ອມປະສົມ. ເຊິ່ງໄລຍະເວລາປະມານ 12 ຊົ່ວໂມງ (ໄລຍະເວລາສັ້ນກວ່າ) ເຮັດໃຫ້ອະໂວຄາໂດໃນກຸ່ມນີ້ຈິ່ງຕິດຫມາກໄດ້ຂ້ອນຂ້າງດີກວ່າໄດ້ແກ່ພັນບັກ ຄາເນຍ Buccanaer, ບຸດ7 Booth 7, Booth 8, ເຟີດເຕ້
Fuerte, ຮໍ Hall, ລູເຮີດ Ruehle, ປາກຊ່ອງ 2-8.
ຫາກຕ້ອງການເພີ້ມການຕິດຫມາກຂອງອະໂວຄາໂດ້ ໂດຍສະເພາະສາຍພັນກຸ່ມເອ ຄວນປູກພັນກຸ່ມເອຮ່ວມກັບກຸ່ມບີ ໃນສະຫະລັດອາເມລີການິຍົມປູກພັນ ເຟີດເຕ້ Fuerte ຮ່ວມກັບພັນແຮດ ເພື່ອເພີ້ມການຕິດຫມາກຂອງພັນແຮດ ໂດຍການປະສົມພັນໃນຕົ້ນດຽວກັນຈະໃຊ້ລົມເປັນຫຼັກສ່ວນການປະສົມຂ້າມຕົ້ນຈະໃຊ້ແມງເຊັ່ນເຜີ້ງ ແລະ ມົດຕະນອຍ.

III. ແນວພັນອະໂວຄາໂດ:
ພັນອະໂວຄາໂດ້ທີ່ລົດຊາດດີນັ້ນເປັນພັນທີ່ມີເປີເຊັນໄຂມັນຂ້ອນຂ້າງສູງ ເຊິ່ງພັນແຮດ Hass ມີໄຂມັນປະມານ18-25%, ເຟີດເຕ້ Fuerte ມີນໍ້າມັນ 14-18% ແລະ ພັນບັກຄາເນຍBuccanaer, ມີນໍ້າມັນ 12-14% ຊ່ວງເວລາການເກັບກຽ່ວຈະມີຜົນຕໍ່ປະລິມານໄຂມັນຫຼາຍຂຶ້ນຕາມລໍາດັບ.

ກ. ພັນແຮດ Hass: ໃບມີລັກສະນະແຫຼມຍາວ, ໃບອອກຫ່າງໆກັນ, ຫມາກຮູບສວ້າຍຍາວ, ຜີວນອກຊາມີສີຂຽວເຂັ້ມເມື່ອສຸກປຽ່ນເປັນສີດໍາ, ຫມາກມີຂະຫນາດນ້ອຍນໍ້າຫນັກປະມານ 200-300 ກະລຣາມ, ມີເນື້ອຂ້າງໃນສີເຫຼືອງ,ເມັດນ້ອຍເຖິງຂະຫນາດກາງ, ເປືອກຫມາກຂ້ອນຂ້າງຫນາ, ທົນທານຕໍ່ການຂົນສົ່ງ. ພັນນີ້ຍັງມີຂໍ້ດີອີກຢ່າງຄື ເມື່ອຫມາກແກ່ແລ້ວກໍ່ຍັງສາມາດລຽ້ງຢູ່ເທິງຕົ້ນໄດ້ອີກດົນຫຼາຍເດືອນ. ຊ່ວງເກັບກຽ່ວຫມາກແມ່ນເດືອນທັນວາ-ກຸມພາ,ມີໄຂມັນ ສູງຫຼາຍຄື ປະມານ 20 % ຫຼືຫຼາຍກວ່າ. ເປັນແນວພັນການຄ້າ
ອັນດັບ 1 ຂອງໂລກ, ພັນນີ້ຫມາກມີລາຄາແພງຫຼາຍທີ່ສຸດ. ແຕ່ໃຫ້ຜົນຜະລິດໃນບ່ອນທີ່ມີອາກາດເຢັນ, ພື້ນທີ່ປູກທີ່ເຫມາະສົມຄວນສູງຈາກລະດັບຫນ້ານໍ້າທະເລ600 ແມັດຂຶ້ນໄປ, ໄລຍະປູກທີ່ແນະນໍາຄື: 8×8 ແມັດ.

ຂ. ພັນບຸດ7 (Booth 7): ໃບໃຫຍ່ເປັນ ມັນ, ຫມາກຂ້ອນຂ້າງກົມຂະຫນາດປະມານ 3 ຫມາກຕໍ່ກິໂລກຣາມ, ຜີວຫມາກຂ້ອນຂ້າງຊາ, ສີຂຽວ, ເປືອກຫນາ, ເນື້ອມີສີເຫຼືອງອ່ອນ, ເມັດຂະຫນາດກາງ. ເມື່ອສຸກຫມາກມັກຈະລົ່ນ, ມີໄຂມັນ7-14 %. ຊ່ວງເກັບກຽ່ວຫມາກປະມານເດືອນ ຕຸລາ-ເດືອນທັນວາ. ພັນນີ້ໃຫ້ຜົນຜະລິດດົກປະມານ 249 ຫມາກຕໍ່ຕົ້ນ, ລໍາຕົ້ນ ຂະຫນາດໃຫຍ່ຂ້ອນຂ້າງທົນຕໍ່ພະຍາດ, ແຕ່ຫມາກລົດຊາດປານກາງ.

ຄ. ປີເຕີ້ສັນ Peterson: ເປັນພັນເບົາໃຫ້ຜົນຜະລິດກ່ອນພັນອື່ນໆ ຄືປະມານເດືອນມິຖຸນາ – ເດືອນກໍລະກົດ, ໃບລ້ຽງຊ້ອນກັນຖີ່ໆ ແລະ ເປັນມັນໃບອ່ອນສີແດງຫມາກມີລັກຊະນະກົມ.

ງ. ເຟີດເຕ້ Fuerte: ມີລໍາຕົ້ນຂະຫນາດໃຫຍ່ ແລະ ແຜ່ກວ້າງຫມາກຮູບຫນ່ວຍໄຂ່ ຍາວ, ຜີວຫມາກຊາເລັກນ້ອຍ ແລະ ມີສີຂຽວເຂັ້ມ, ມີເນື້ອສີເຫຼືອງຄີມ, ເມັດຂະ ຫນາດກາງ, ນໍ້າຫນັກຫມາກປະມານ 150-300 ກຣາມ.ລົດຊາດດີຫຼາຍ ແຕ່ຂ້ອນຂ້າງບໍ່ທົນຕໍ່ພະຍາດ, ເປືອກຫມາກບາງເຮັດໃຫ້ບໍ່ທົນທານຕໍ່ການຂົນສົ່ງ, ມັກອາກາດເຢັນແຕ່ບໍ່ຫນາວ. ຖ້າອາກາດຮ້ອນ ຫຼື ຫນາວເກີນໄປຈະເຮັດໃຫ້ການອອກດອກຫນ້ອຍ ແລະ ບໍ່ສະຫມໍາສະເຫມີ, ຊ່ວງເກັບກຽ່ວຫມາກແມ່ນເດືອນຕຸລາ ຫາ ເດືອນທັນວາ ເປັນພັນການຄ້າຂອງໂລກຮອງຈາກພັນແຮດ Hass.

ຈ. ພັນບັກຄາເນຍ Buccanaer:ຫມາກ ມົນ ຫມາກມີຂະຫນາດໃຫຍ່3-4 ຫມາກຕໍ່ ກິໂລກຣາມ, ໃບກວ້າງ
ຜີວໃບບໍ່ມັນ, ຍອດຂຽວ, ຫມາກແກ່ຈະປຽ່ນສີຈາກຂຽວເປັນເຫຼືອງ, ມີຫມາກດົກ, ເບິ່ງແຍງງ່າຍ ຂະຫນາດຕົ້ນໃຫຍ່ ແລະ ແຜ່ກວ້າງ ໄລຍະປູກທີ່ແນະນໍາຄື: 10×10 ແມັດ.
ສ. ພັນພິງເຄີຕອນ Pinkerton: ຂະຫນາດຕົ້ນຂ້ອນຂ້າງນ້ອຍ, ໃບຮຽວຍາວແລະ ຈະສັ້ນກວ່າພັນແຮດ Hass ເປືອກ ຊາ, ຫມາກແກ່ປຽ່ນຈາກສີຂຽວເປັນສີຂຽວເຂັ້ມ, ລົດຊາດມັນ, ເປີເຊັນນໍ້າມັນສູງ ໄກ້ຄຽງພັນແຮດ Hass ຫມາກຂ້ອນຂ້າງໃຫຍ່, ນໍ້າຫນັກຫມາກປະມານ 3 ຫມາກຕໍ່ກິໂລກຣາມ, ຫມາກດົກ. ສາມາດປູກໃນພື້ນທີ່ສູງນ້ອຍກວ່າພັນແຮດ Hass ຄືປະມານ 300-400ແມັດຂຶ້ນໄປຈາກລະດັບນໍ້າທະເລ. ພັນນີ້ຫມາກແກ່ໄວບໍ່ສາມາດລ້ຽງຢູ່ເທິງຕົ້ນໄດ້ດົນນານເຮັດໃຫ້ໄລຍະເວລາການເກັບກຽ່ວຂ້ອນຂ້າງສັ້ນ.

IV. ການເກັບກຽ່ວຜົນຜະລິດ:
ໂດຍທໍາມະຊາດແລ້ວອະໂວຄາໂດ ຈະບໍ່ສຸກກັບຕົ້ນແຕ່ຈະສຸກຫຼັງຈາກທີ່ເກັບກຽ່ວຫມາກອອກຈາກຕົ້ນແລ້ວປົກກະຕິຈະໃຊ້ເວລາປະມານ 1 ອາທິດ, ເຊິ່ງຫມາຍຄວາມວ່າ ຫຼັງຈາກເກັບກຽ່ວຫມາກຈາກຕົ້ນແລ້ວ ເຮົາຕ້ອງບົ່ມ ຫມາກອະໂວຄາໂດ້ໄວ້ບ່ອນທີ່ມີອຸນຫະພູມຫ້ອງທໍາມະດາ 1 ອາທິດກ່ອນນໍາມາຮັບປະທານ. ການເກັບຫມາກອະໂວຄາໂດທີ່ອ່ອນເກີນໄປ ນອກຈາກຈະມີເປີເຊັນນໍ້າມັນນ້ອຍແລ້ວ ຍັງເຮັດໃຫ້ບໍ່ສາມາດ
ບົ່ມຫມາກອະໂວຄາໂດໃຫ້ສຸກໄດ້ຄື: ຫມາກອາດຈະເນົ່າໄປເລີຍ ໂດຍທີ່ຍັງບໍ່ສຸກ.ດັ່ງນັ້ນ ຄວນມີຫຼັກການໃນການສັງເກດເພື່ອເກັບຜົນຜະລິດທີ່ແກ່ພຽງພໍນອກຈາກນີ້ ເຮົາຍັງສາມາດ ປະຫມາກອະໂວຄາໂດ້ທີ່ແກ່ໃຫ້ຢູ່ເທິງຕົ້ນໄດ້ອີກໄລຍະຫນຶ່ງ ຫາກເກັບບໍ່ທັນ ຫຼື ຕ້ອງການເວລາແຕ່ວ່າກໍ່ຂຶ້ນກັບສາຍພັນນໍາ.

V. ວິທີການບົ່ມອະໂວຄາໂດ້ໃຫ້ສຸກ:
ເມື່ອເຮົາເກັບຫມາກອະໂວຄາໂດຈາກຕົ້ນແລ້ວ ຈໍາເປັນຕ້ອງມີການບົ່ມເພື່ອໃຫ້ສຸກກ່ອນຮັບປະ
ທານ, ການບົ່ມນັ້ນເຮັດໄດ້ງ່າຍ ໂດຍການປະຫມາກໄວ້ຢູ່ໃນຫ້ອງທໍາມະດາ ຖ້າຫາກຕ້ອງການເລັ່ງໃຫ້ຫມາກສຸກໄວຂຶ້ນ ໃຫ້ໃສ່ຫມາກອະໂວຄາໂດ້ໃນຖົງເຈ້ຍສີນໍ້າຕານແລ້ວປິດປາກຖົງ ຫາກບໍ່ມີກໍ່ຫໍ່ດ້ວຍເຈ້ຍຫນັງສືພີມກໍ່ໄດ້ແລ້ວປະໄວ້ທີ່ຫ້ອງທໍາມະດາ ໃຊ້ເວລາພຽງແຕ່ 1 ຄືນ ຫຼື ຫຼາຍວັນ ຂຶ້ນກັບອະໂວຄາໂດແຕ່ລະຫມາກ. ການທົດສອບວ່າຫມາກສຸກຫຼືບໍ່ ໃຫ້ລອງເອົາມືບີບຫມາກເບົາໆຖ້າຫມາກບີບໄດ້ອ່ອນແດ່ ກໍ່ສະແດງວ່າຫມາກສຸກ. ຖ້າຫມາກສຸກແລ້ວໃຫ້ນໍາຫມາກອະໂວຄາໂດ້ແຊ່ຕູ້ເຢັນເພື່ອຍືດອາຍຸການເກັບຮັກສາ (ບໍ່ຄວນນໍາຫມາກດິບທີ່ຍັງບໍ່ສຸກແຊ່ຕູ້ເຢັນເພາະອາດເຮັດໃຫ້ຫມາກບໍ່ສຸກແລ້ວເນົ່າໄປເລີຍ).

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: https://drive.google.com/file/d/1TTb-WD-v-lC8haCjk6OfMBaoY4nJx0YP/view

https://www.hrdi.or.th/Articles/Detail/82

https://www.baanlaesuan.com/245455/garden-farm/farming-step-by-step/avocado

ບ້ານ ຄອນຄຳ ເປັນບ້ານໜື່ງທີ່ຂຶ້ນກັບເມືອງປາກອູ ແຂວງຫຼວງພະບາງ, ຊື່ງໄດ້ສ້າງຕັ້ງເປັນບ້ານມາແຕ່ປີ 1975 ຈົນຮອດ ປັດຈຸບັນ ທີ່ຢູ່ລຽບຕາມແຄມແມ່ນໍ້າອູ ແລະ ແຄມເສັ້ນທາງຫຼວງເລກທີ 13 ເໜືອ, ທິດເໜືອຕິດກັບບ້ານຫວ້ຍໂລ ທິດໃຕ້ຕິດກັບບ້ານຜາທີງທິດຕາເວັນ ອອກຕິດກັບບ້ານຫວ້ຍໂອດ ແລະ ທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບພູຊາມີຄອບຄົວທັງໝົດ 107 ຄອບຄົວ, ມີພົນລະເມືອງ 538 ຄົນ, ຍິງ 277 ຄົນ, ປະກອບມີ 1 ເຜົ່າຄື: ຊົນເຜົ່າລື້ປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ມີອາຊີບເຮັດການກະສິກໍາເປັນຕົ້ນແມ່ນເຮັດນາ, ເຮັດສວນ, ລ້ຽງສັດ, ຫາປາ ແລະ ຄ້າຂາຍ.ການລ້ຽງໝູຂອງປະຊາຊົນແມ່ນເລີ່ມມາໄດ້ຫຼາຍກວ່າ 10 ປີແລ້ວ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບຄວາມຮູ້ດ້ານ ການລ້ຽງມາຈາກການສືບທອດຈາກຄົນໃນຄອບຄົວຮຸ່ນກ່ອນພັນໝູທີ່ລ້ຽງສ່ວນຫຼາຍແມ່ນພັນພື້ນເມືອງ (ໝູລາດ) ແລະ ຄອບຄົວໜື່ງແມ່ນລ້ຽງ 3-10 ໂຕຂື້ນໄປຕໍ່ຄອບຄົວ

1. ຄວາມສໍາຄັນຂອງການລ້ຽງໝູ
ການລ້ຽງໝູແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍຕໍ່ຄອບຄົວເຊັ່ນ: ລ້ຽງເພື່ອຂາຍເປັນສີນຄ້າ, ສ້າງລາຍຮັບໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວປະມານ 6-20 ລ້ານກີບຕໍ່ປີ, ລ້ຽງເພື່ອເປັນອາຫານໃນງານບຸນປະເພນີຕ່າງໆຂອງບ້ານ ແລະ ນອກຈາກນັ້ນຍັງໃຊ້ໝູເຂົ້າໃນການເຮັດພິທີຕ່າງໆຕາມຮີດ ຄອງປະເພນີຂອງບ້ານ

2. ວິທີການລ້ຽງໝູຂອງປະຊາຊົນບ້ານຄອນຄໍາ
ການລ້ຽງໝູຂອງບ້ານຄອນຄໍາ ແມ່ນລ້ຽງຕາມທຳມະຊາດ ແບບຂັງທີ່ອ້ອມດ້ວຍໄມ້, ເກືອດ້ວຍຮຳ ຫຼື ຮໍາປະສົມພືດທີ່ມີຕາມທ້ອງຖີ່ນທີ່ຫາໄດ້ຕາມທຳມະຊາດໂດຍເກືອ 2 ຄັ້ງຕໍ່ ມື້, ໄດ້ມີການຈັດການທາງດ້ານສຸຂະພາບສັດ ແມ່ນໄດ້ສັກວັກຊີນ (ຢາປ້ອງກັນພະຍາດ) ເປັນປົກກະຕິ ແລະ ສາມາດປີ່ນປົວສັດເມື່ອເປັນພະຍາດຂັ້ນເບົາບາງ. ເຊີ່ງການລ້ຽງໝູແມ່ນໃຊ້ເວລາໃນການລ້ຽງ 5-6 ເດືອນ ຈື່ງສາມາດຂາຍປັດຈຸບັນການລ້ຽງໝູຂອງບ້ານເຮົາ ແມ່ນລ້ຽງເພື່ອຂາຍເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ໃນການຂາຍແມ່ນຂາຍໃຫ້ພໍ່ຄ້າທີ່ມາຊື້ຕາມບ້ານ ຮູບແບບໃນການການຂາຍແມ່ນຂາຍເປັນໂຕຊັງເປັນກິໂລດິບ

3. ບັນຫາການລ້ຽງໝູ
– ຂາດເຕັກນິກການລ້ຽງໝູ ແລະ ການຈັດການທາງດ້ານສຸຂະພາບເຮັດໃຫ້ໝູຈະເລີນເຕີບໂຕຊ້າ
– ຂາດແຫຼ່ງທືນມາສະໜັບສະໜູນໃນການລ້ຽງໝູເພື່ອຊື້ອາຫານທີ່ດີໃຫ້ໝູກີນ
– ຂາດພໍ່ພັນ-ແມ່ພັນໝູເພື່ອມາປັບປຸງແນວພັນດັ່ງເດີມ ສະຖານໃນການລ້ຽງໝູແມ່ນຫຍັງຄັບແຄບເຮັດໃຫ້ຍັງບໍ່ສາມາດລ້ຽງຂາຍເປັນສິນຄ້າໄດ້ເຕັມຮູບແບບ
– ຂາດເຕັກນິກການສ້າງລະບົບຄອກທີ່ໄດ້ມາດຕະຖານ

4. ວິທີການແກ້ໄຂ
– ຂຽນໂຄງການຝຶກອົບຮົມການລ້ຽງໝູ ຫຼື ໄປທັດສະນະ (ເບີ່ງງານ) ເບີ່ງບ່ອນທີ່ລ້ຽງໝູປະສົບ ຜົນສຳເລັດຜ່ານມາ
– ຊອກແຫຼ່ງທືນມາສະໜັບສະໜູນ ການລ້ຽງໝູເພື່ອໃຫ້ເປັນບ້ານຕົວແບບຂອງເມືອງປາກອູ
– ຂໍແນວພັນໝູທີ່ລ້ຽງໃຫຍ່ໄວຈາກໂຄງການມາປະສົມພັນ
– ຂໍສະຖານທີນຳອຳນາດການຈັດຕັ້ງບ້ານ ແລະ ຫ້ອງການກະສິກຳ-ປ່າໄມ້ເມືອງ ເພື່ອຈັດສັນ ສະຖານທີໃຫ້
– ຊອກແຫຼ່ງທືນມາສະໜັບສະໜູນໃນການສ້າງຄອກໃຫ້ໄດ້ມາດຕະຖານ ແລະ ທົນທານຕໍ່ສະພາບແວດລ້ອມ

5. ຂໍ້ສະເໜີ
1.ສະເໜີຫ້ອງການກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ເມືອງ ຊ່ວຍເຫຼືອໃນການຊອກແຫຼ່ງທືນເພື່ອສ້າງກຸ່ມ ການລ້ຽງໝູໃຫ້ເປັນບ້ານແບບຢ່າງຂອງເມືອງ, ຂໍແນວພັນໝູມາປະສົມພັນເພື່ອປັບປຸງພັນ ແລະ ຈັດສະຖານທີ່ ທີ່ເໝາະສົມໃນການລ້ຽງໝູດ້ວຍ. 2.ສະເໜີວິຊາການທາງດ້ານການລ້ຽງສັດມາຈັດຝຶກອົບຮົມກ່ຽວກັບການຈັດການ ແລະ ດູແລຮັກສາສຸຂະພາບສັດ (ສັກຢາປົວພະຍາດ ແລະ ສັກວັກຊີນປ້ອງກັນພະຍາດ)
3.ສະເໜີໃຫ້ຫ້ອງການອຸດສາຫະກຳ-ການຄ້າເມືອງ ຊ່ວຍຄວບຄຸມທາງດ້ານລາຄາໃຫ້ເປັນປົກກະຕິ
4.ສະເໜີໃຫ້ບໍລິສັດຊີພີ ມາຊ່ວຍໃນການສ້າງລະບົບຄອກໃຫ້ໄດ້ມາດຕະຖານ
5.ສະເໜີບໍລິສັດໄຟຟ້າເຂື່ອນນໍ້າອູ 1 ສະໜອງທາງດ້ານງົບປະມານເຂົ້າຮ່ວມກິດຈະກໍຳການລ້ຽງໝູເປັນສິນຄ້າດ້ວຍ

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: file:///C:/Users/HP/AppData/Local/Temp/89f50ddc-5617-4c3b-803d-c3cfa86e0958_lad%202022-20230728T041728Z-001.zip.958/lad%202022/0ajVpf7RMATfq9xJ.pdf

https://www.swinethailand.com/15901431/สุกรอนุบาลและขุน-ทำอย่างไรให้ประสิทธิภาพสูง

https://www.whitecranev88.com/research/สุกร/152/

ແນວພັນສາລີເຂົ້າໜຽວຄຳ 1 ແມ່ນ ທ່ານ ຄຳມີໄຊ ຈັນທະລາ ໄດ້ປັບປຸງພັນຢູ່ບ້ານທ່າຫີນ ເມືອງສາມະຄີໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ລະດູຝົນ 2019 , ລະດູແລ້ງ 2020 ໂດຍປະສົມລະຫວ່າງ ແນວພັນສາລີເຂົ້າໜຽວພື້ນເມືອງ ກັບແນວພັນສາລີຈີນ. ໃຊ້ຮູບແບບປັບປຸງພັນແບບປະສົມຂ້າມໂດຍກຳນົດເອົາສາລີຈີນເປັນຕົ້ນພໍ່ພັນ ແລະ ເອົາສາລີເຂົ້າໜຽວພື້ນເມືອງເປັນຕົ້ນແມ່(ສາລີຈີນເປັນສາລີທີ່ໃຫ້ຝັກສະໝໍ່າສະເໝີຜົນຜະລິດດີ, ກິນແຊບ, ຕະຫຼາດຕ້ອງການ ແຕ່ບໍ່ສາມາດເກັບເປັນແນວພັນປູກໃນລະດູການຕໍ່ໄປໄດ້. ສ່ວນສາລີເຂົ້າໜຽວພື້ນເມືອງລັກສະນະລຳຕົ້ນກໍ່ບໍ່ສະໝໍ່າສະເໝີກິນຂ້ອນຂ້າງແຂງ, ຕະຫຼາດບໍ່ຕ້ອງການ ແຕ່ວ່າມັນທົນຕໍ່ລ້ວງເຈາະລຳຕົ້ນໄດ້ ແລະ ກໍ່ສາມາດເກັບເປັນແນວພັນປູກປູກໃນລະດູການຕໍ່ໄປໄດ້) ເຊິ່ງສາມລີສອງແນວພັນນີ້ມີອາຍຸການເກັບກ່ຽວຂ້ອນຂ້າງຊໍ່າກັນດັາງນັ້ນ, ເຮົາຈຶ່ງສາມາດປູກພ້ອມກັນໄດ້.ວິທີການປູກແມ່ນຈະປູກເປັນແຖວສະສັບກັນສຳລັບຕົ້ນແມ່ເມືອຮອດເວລາອອກດອກຜູ້ ຫຼື ກ່ອນມັນຈະພົ້ນອອກຕ້ອງໄດ້ຕັດຖີ້ມໝົດຮວງເພື່ອບໍ່ໃຫ້ເກສອນມາປົນ ຫຼື ປະສົມກັນເອງຈົງເອົາໄວ້ແຕ່ເກສອນຕົ້ນຜູ້ທີ່ເຮົາກຳນົດໄວ້ແລ້ວໃຫ້ມັນປະສົມພັນກັນເອງໂດຍທຳມະຊາດແລ້ວລໍຖ້າໃຫ້ມັນແກ່ກໍ່ສາມາດເກັບມາເປັນແນວພັນປູກໃນລະດູການຕໍ່ໄປໄດ້. ປະຈຸບັນແນວພັນດັ່ງກ່າວໄດ້ທົບສອບການກິນເຫັນວ່າກິນແຊບອ່ອນນຸ້ມ, ຫວານເປັນທີ່ຕ້ອງການຂອງຕະຫຼາດ ແລະ ປູກຂະຫຍາຍຢູ່ພາຍໃນແຂວງ ແລະ ນຳໄປປູກທົດລອງຢູ່ແຂວງທີ່ມີກິດຈະກຳໂຮງຮຽນຊາວນາກໍ່ເຫັນວ່າມີຄົນສົນໃຈຫຼາຍ.

I. ລັກສະນະເດັ່ນຂອງແນວພັນສາລີເຂົ້າໜຽວຄຳ 1
– ເໝາະກັບດິນຊາຍ, ຊາຍແກບຕົມ
– ປັບຕົວກັບສະພາບແວດລ້ອມໄດ້ດີ
– ຜົນຜະລິດດີ 6,5-7ໂຕນ/ເຮັກຕາ
– ກິນອ່ອນ, ຫອມໜ້ອຍໜຶ່ງ

ລັກສະນະປະຈຳພັນຂອງສາລີເຂົ້າໜຽວຄຳ 1

II. ແນະນຳການປູກ
ລະດູການປູກ ສາມາດປູກໄດ້ 2 ລະດູ
1. ຕົ້ນລະດູຝົນ ເດືອນ ເມສາ – ພືດສະພາ
2. ທ້າຍລະດູຝົນ ເດືອນກໍລະກົດ – ສິງຫາ
ກ. ການກຽມດິນ
1. ໄຖ 1 ຄັ້ງ ເລີກ 20-30 ຊັງຕີແມັດ, ຕາກແດດ 7-10 ວັນ
2. ປັ່ນດິນໃຫ້ລະອຽດແລ້ວຍົກຮ່ອງ
ຂ. ການປູກ
1. ໄລຍະປູກ 25 x75 ຊັງຕີແມັດ
2. ຂຸມລະ 1-2 ເມັດ
3. ໃຊ້ແນວພັນ 20 ກີໂລກຼາມ/ເຮັກຕາ

II. ການບົວລະບັດຮັກສາ
– ກຳຈັດວັດສະພືດ 1 ຄັ້ງ ຫຼັງຈາກປູກໄດ້ 15-20 ວັນ ກ່ອນການໃສາຝຸ່ນ ຄັ້ງທີ່ 1- 2 ຫຼັງຈາກກຳຈັດວັດສະພືດຄັ້ງທີ່ 1 ໃຊ້ຝຸ່ນເຄມີ 16-20-00 ຫຼື 15-15-15 ໃນອັດຕາ 250 ກິໂລກຼມ/ເຮັກຕາ ແລະ ຝຸ່ນອິນຊີ 50 ກຼາມ/ຂຸມ, ໃສ່ຝຸ່ນຄັ້ງທີ່ 2 ຫຼັງຈາກງອກໄດ້ 45 ວັນ ໃສ່ຝຸ່ນເຄມີ 46-00-00 ໃນອັດຕາ 50 ກິໂລກຼາມ/ເຮັກຕາ ໂຮຍຂ້າງແຖວປູກພວນດິນຖົມ

IV. ການເກັບກ່ຽວ
ເກັບຝັກສົດເມື່ອໝາກສາລີມີອາຍຸ 65-70 ວັນ ຫຼື ຈະສັງເກດເບິ່ງໄໝສາລີຍຸມ 4-5 ວັນ ກໍ່ສາມາດເກັບກ່ຽວໄດ້. ຖ້າເຮັດແນວພັນຕ້ອງໃຫ້ສາລີແກ່ຈົນຝັກ ຫຼື ຕົ້ນແຫ້ງ ເປັນສີເຫຼືອງຈຶ່ງສາມາດເກັບກ່ຽວໄດ້

ແຫຼ່ງ ຂໍ້ມູນ: file:///C:/Users/HP/Downloads/8O1KX46A3m3D08VI%20(1).pdf

http://r12.ldd.go.th/yala/index.php/2015-09-11-19-25-27/2016-03-07-09-07-42/16-2016-04-07-15-15-17/57-2016-04-15-05-35-51

https://www.rakbankerd.com/agriculture/print.php?id=5131&s=tblplant

ການໄຖກົບຕໍເຟືອງ ແມ່ນເຕັກນິກການປັບປຸງບຳລຸງດິນແບບໃໝ່ທີ່ກຳລັງນິຍົມກັນໃນປັດຈຸບັນ, ເປັນການສ້າງດິນໃຫ້ມີຊີວິດ ແລະ ຢືດອາຍຸການນຳໃຊ້, ເພີ່ມທາດອາຫານພືດໃນດິນ, ເຮັດໃຫ້ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນດີຂື້ນ, ຜົນຜະລິດດີຂື້ນແຕ່ລະປີ

1. ປະໂຫຍດຈາກການໄຖກົບຕໍເຟືອງ
 ປັບປຸງຄຸນສົມບັດທາງດ້ານກາຍຍະພາບຂອງດິນ
– ເຮັດໃຫ້ດິນອ່ອນນຸ້ມ ສະດວກໃນການກຽມດິນ, ການປັກດຳກ້າ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຮາກພືດຂະຫຍາຍຕົວໃນດິນໃຫ້ດີຂື້ນ
– ເຮັດໃຫ້ການລະບາຍອາກາດໃນດິນໄດ້ດີ
– ເພີ່ມການຊືມຜ່ານຂອງນໍ້າ ແລະ ການອົມນໍ້າຂອງດິນໃຫ້ດີຂື້ນ

 ປັບປຸງຄຸນສົມບັດທາງດ້ານເຄມີຂອງດິນ
– ເພີ່ມທາດອາຫານໃຫ້ແກ່ດິນໂດຍກົງ ເຖິງວ່າປະລິມານທາດອາຫານຈະບໍ່ຫຼາຍ ເມືອທຽບໃສ່ຝຸ່ນເຄມີແຕ່ມີທາດອາຫານຄົບຖ້ວນຕາມພືດຕ້ອງການ ທັງທາດອາຫານຫຼັງ: N P K, ແລະ ທາດອາຫານສຳສຳຮອງຄື: Ca, Mg, S, Fe, Mn, Cu, Zn, Br ….. ຈະຄ່ອຍປ່ອຍອອກມາໃຫ້ເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ພືດໄລຍະຍາວ
ຜົນຜະລິດເຂົ້າ 1 ໂຕນຈະມີຕໍເຟືອງ ແລະ ພືດປະມານ 1,0 ໂຕນ, ທີທາດຝຸ່ນເລັ່ງ ( N) ປະມານ 4,8 ກິໂລ, ຝຸ່ນໝາກ( P) ປະມານ 0,6 ກິໂລ ແລະ ຝຸ່ນເລັ່ງຮາກ (K) ປະມານ 11,8 ກິໂລ, ເມື່ອທຽບໃສ່ຝຸ່ນຂາຍໃນທ້ອງຕະຫຼາດຈະເທົ່າກັບຝຸານສູດ 15-15-15 ຈຳນວນ 6 ກິໂລ, ຝຸ່ນເລັ່ງໃບ (ຍູເລຍ) ຈຳນວນ 14 ກິໂລ, ຝຸ່ນເລັ່ງຮາກ (K) ຈຳນວນ 28 ກິໂລ
– ຊ່ວຍດູດຊັບ ແລະ ຢືດເກາະທາດອາຫານຈາກການໃສ່ຝຸ່ນເຄມີບໍ່ໃຫ້ສູນເສຍໄປຈາກກດິນ, ຊຶ່ງພືດສາມາດນຳໄປໃຊ້ເປັນປະໂຫຍດ, ການຫຼຸດຜ່ອນປະລິມານການໃສາຝຸ່ນເຄມີ
– ຊ່ວຍເພີ່ມຄວາມຕ້ານທານການປ່ຽນແປງຄວາມເປັນກົດເປັນດ່າງຂອງດິນ
– ຊ່ວຍຫຼຸດຜ່ອນຄວາມເປັນພິດຂອງທາດເຫຼັກ (Fe) ແລະ ທາດອາລຸມີຍົມ ຺ (Al) ໃນດິນ
– ຊ່ວຍຫຼຸດຄວາມເປັນພິດຈາກດິນເຄັມ

 ປັບປຸງທາງຊີວະພາບຂອງດິນ
– ເພີ່ມທາດອິນຊີວັດຖຸທີ່ເປັນແຫຼ່ງອາຫານ ແລະ ແຫຼ່ງພະລັງງານຂອງຈຸລິນຊີໃນດິນ ມີຂະບວນການຍ່ອຍເສດພືດໄວຂື້ນ, ໂດຍສະເພາະການປ່ຽນແປງທາດອາຫານ ໃນດິນໃຫ້ຢູ່ໃນຮູບທີ່ເປັນປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ພືດ.
– ເພີ່ມປະລິມານ ຫຼື ຈຳນວນຂອງຈຸລິນຊີດິນມີຜົນປະໂຫຍດໃນການຊ່ວຍຫຼຸດປະລິມານເຊື້ອພະຍາດ, ສັດຕູພືດບາງຊະນິດຢູ່ໃນດິນໃຫ້ຫຼຸດໜ້ອຍລົງ.

2. ວິທີການໄຖກົບເຟືອງ
1. ພື້ນທີ່ນາທີ່ມີຊົນລະປະທານ
ຫຼັງຈາກເກັບກ່ຽວເຂົ້ານາປີແລ້ວ ໃຫ້ໄຖກົບໄວ້ໂລດ ປ່ອຍນໍ້າເຂົ້ານາ(ຖ້າມີ) ໂດຍໃຫ້ລະດັບນໍ້າ ພໍດີຖ້ວມເສດເຫຼືອງ, ຫຼັງຈາກນັ້ນ ໃຊ້ຝຸ່ນຊີວະພາບຊະນິດນໍ້າ (BE,EM) ໃນອັດຕາ 5 ລິດ/ໄລ່ ເຈືອຈ້າງກັບນໍ້າ 100 ລິດ, ຄິດເປັນອັດຕາສ່ວນ 1%20 ຫົດລົງໃນພື້ນທີ່ນາເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ຕໍເຟືອງເຂົ້າເປື່ອຍໄວ, ບົ່ມໄວ້ປະມານ 2 ອາທິດ ແລ້ວຈຶ່ງກະກຽມ ເພື່ອປູກພືດຊະນິດອື່ນໄດ້ເຊັ່ນ: ສາລີ, ຖົ່ວ ແລະ ພືດຫຼັກອື່ນໆ

 ພື້ນທີ່ນານໍ້າຝົນ: ຫຼັງຈາກເກັບກ່ຽວເຂົ້ານາປີແລ້ວໃຫ້ໄຖກົບຕໍເຟືອງ ແລະ ເສດເຟືອງເຂົ້າໄວ້ເລີຍ ເພາະເວລານັ້ນດິນຍັງອ່ອນ,

3. ຜົນເສຍຂອງການຈູບຕໍເຟືອງ
– ຊາວກະສິກອນທີ່ກະກຽມພື້ນທີ່ສຳລັບປູກເຂົ້າ, ໂດຍຈູດເຟືອງ ແລະ ຕໍເຟືອງເຂົ້າ ເພື່ອສະດວກສະບາຍໃນການໄຖກຽມດິນ ຫຼື ເພື່ອຕ້ອງການກຳຈັດວັດສະພືດ ແລະ ແມງໄມ້ສັດຕູພືດນັ້ນ ຈະມີຜົນກະທົບຕໍ່ການປ່ຽນແປງອັນໃຫ່ຍຫຼວງ ຕັ້ງແຕ່ດິນຈົນເຖິງຟ້າ ເນື່ອງຈາກການເຜົາໜ້າດິນນັ້ນ ຄວາມຮ້ອນຈະແຜ່ໄປທົ່ວຜີວໜ້າດິນ ມີອຸນນະພາບສູງ ແລະ ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ການປ່ຽນແປງດ້ານກາຍຍະພາບ, ທາງດ້ານເຄມີ ແລະ ຊີວະພາບຂອງດິນເປັນຕົ້ນ.
– ທຳລາຍອິນຊີວັດຖຸ, ທາດອາຫານ ແລະ ນໍ້າໃຕ້ດິນ ການຈູດເຜົາເຟືອງ ແລະ ຕໍເຟືອງເຂົ້າເຮັດໃຫ້ສູນເສຍທາດ: ໄນໂຕຼເຈນ (N) , ຟົດສະຟໍຣັດ (P), ໂປຕັດຊຽມ (K), ຍ້ອນຖືກລົມພັດເຖົ່າໃນນາ ແລະ ນໍ້າພັດທີ່ຈາກພື້ນທີ່ໃນຕົ້ນລະດູຝົນ, ອິນຊີວັດຖຸ ແລະ ກາກບອນ ເມືອຖືກຈູດເຜົາຈະກ່າຍເປັນກຼາສກາກບອນໄດອົກໄຊ (co2) ຄວັນດາປີວຂື້ນເທິ່ງອາກາດ
– ຜີວໜ້າດິນຈະມີອຸ່ນຫະພູມສູງເຖິງ 90 ອົງສາເຊ ເຮັດໃຫ້ນໍ້າໃນດິນລະເຫີຍສູ່ຊັ້ນບັນຍາກາດ ແລະ ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນໃນດິນຫຼຸດລົງ.
– ທຳລາຍໂຄ້ງສ້າງຂອງດິນ ທີ່ເໝາະສົມຕໍ່ການປູກເຂົ້າຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງທຸກປີ, ດິນຈະຈັບຕົວກັນແໜ້ນ ເຮັດໃຫ້ການເກັບນໍ້າໄດ້ນ້ອຍ, ບໍ່ທົນກັບຄວາມແຫ້ງແລ້ງ, ສະພາບດິນແຂງແກ່ນ, ຊັ້ນໜ້າດິນປູກຝັງກາຍເປັນສີຂາວ, ການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງຮາກພືດບໍ່ຂະຫຍາຍໄດ້ດີ ແລະ ຜົນຜະລິດຕົກຕໍ່າ
– ທຳລາຍຈຸລິນຊີທີ່ເປັນປະໂຫຍດໃນດິນ ແລະ ທຳລາຍແມງໄມ້ທີ່ເປັນປະໂຫຍດໃນໄຮ່ນາ
– ເກີດຄວັນເສດຝຸ່ນລະອອງ, ກຼາສເປັນພິດ, ສົ່ງຜົນຕໍ່ສຸກຂະພາບ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ
– ເກີດພາວະໂລກຮ້ອນ, ໄພແຫ້ງແລ້ງ ແລະ ຝົນຂາດຊ່ວງລະດູ
– ເຮັດໃຫ້ທ້ອງຟ້າມືດຄື້ມ, ຫຍຸ້ງຍາກໃນການຂັບຂີ່ຢູ່ຕາມທາງຖະໜົນຫົນທາງ ແລະ ອາດລາມໃໝ້ໃສ່ອາຄານ, ສິ່ງກໍ່ສ້າງ, ເຮືອນພັກທີ່ຢູ່ອາໃສ

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ສູນພັດທະນາທີ່ດິນ ແລະ ຄຸ້ມຄອງການນຳໃຊ້ຝຸ່ນ, ກົມຄຸ້ມຄອງ ແລະ ພັດທະນາທີ່ດິນກະສິກຳ

https://mdhlds.go.th/index.php/2017-03-06-07-48-07/2017-03-06-11-01-43

https://www.thailandplus.tv/archives/659891

ໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງ ເປັນພືດທີ່ຈັດເຂົ້າໃນຕະກຸນ Liliaceae ມີຊື້ວິທະຍາສາດ Officinalis L ຊຶ່ງມີຕົ້ນກຳເນີດຢູ່ປະເທດຈີນ ຫຼັງຈາກນັ້ນໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍມາຍັງປະເທດຕ່າງໆເຊັ່ນ: ສປປ ລາວ, ຫວຽດນາມ, ໄທ, ອິນໂດເນເຊຍ, ອົດສະຕາລີ ແລະ ປະເທດອື່ນໆ. ປັດຈຸບັນນີ້ໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງໄດ້ເປັນທີ່ນິຍົມກັນປູກຫຼາຍຢູ່ທົ່ວໂລກ. ໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງໄດ້ຈັດເຂົ້າຈຳພວກພືດຜັກທີ່ມີລົດຊາດແຊບດີ, ຊຶ່ງນຳມາປະກອບອາຫານໄດ້ຫຼາຍຊະນິດ ທັງເປັນອາຫານຈຳພວກຜັກສົດ ແລະ ເຮັດໜໍ່ໄມ້ກະປ໋ອງ ສາມາດຮັກສາໄວ້ໄດ້ດົນ.

I. ການປູກ
1. ການຕຽມດິນໜານກ້າ
ການປູກໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງ ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວແມ່ນປູກຈາກເມັດ, ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງໄດ້ເຮັດໜານກ້າເບັ້ຍເສຍກ່ອນ ຈຶ່ງຍົກຍ້າຍເບັ້ຍໄປປູກຢູ່ໜານໃຫ່ຍ. ການຕຽມໜານກ້າ ຄວນເປັນບ່ອນທີ່ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນຂອງດິນສູງ, ມີແຫຼ່ງນໍ້າພຽງພໍ ເພື່ອສະດວກໃນການບົວລະບັດຮັກສາ. ຄວານຂຸດ ຫຼື ໄຖດິນເລີກປະມານ 20-30 ຊັງຕີແມັດ. ຕາກດິນປະໄວ້ປະມານ 10-15 ວັນ ໃຫ້ດິນແຫ້ງແລ້ວຈິ່ງພວນໜ້າດິນໃຫ້ລະອຽດ. ເກັບເສດຫຍ້າ ຫຼື ວັດຖຸອັນອື່ນອອກໃຫ້ໝົດ, ໃສ່ຝຸ່ນຄອກ ຫຼື ຝຸ່ນບົ່ມໃຫ້ທົ່ວໜານກ້າ ແລ້ວປັບໜ້າດິນໃຫ້ຮາບພຽງດີ ເຮັດໜານກວ້າງປະມານ 1-1,5 ແມັດ ຍາວຕາມຄວາມຕ້ອງການ ໄລຍະຫ່າງລະຫວ່າງໜານກ້າປະມານ 20 ຊັງຕີແມັດ ເພື່ອເປັນທາງຍາງໃນການບົວລະບັດຮັກສາ.

2. ການກ້າແກ່ນ
ກ່ອນຈະນຳເມັດໄປກ້າຄວນແຊ່ນໍ້າອຸ່ນໄວ້ 1 ຄືນ, ເວລານີ້ຄວນເກັບເມັດທີ່ຟູເທິ່ງໜ້ານໍ້າອອກ ແລ້ວເອົາຂື້ນເບີຍລົມໄວ້ 1-2 ຊົ່ວໂມງ ດີແທ້ຄວນປະສົມດ້ວຍຢາກັນເຊື້ອລາເສຍກ່ອນຈຶ່ງນຳເມັດໄປກ້າ.
3. ວິທີກ້າ
ຫົດນໍ້າໜານກ້າໃຫ້ຊຸ່ມ ຂີດຮ່ອງນ້ອຍຕາມທາງຂວາງຂອງໜານກວ້າງ 5 ຊັງຕີແມັດ. ໃຊ້ເຟືອງ ຫຼື ແກບປົກໜານກ້າບາງໆ ແລ້ວຫົດນໍ້າໃຫ້ຊຸ່ມອີກເທື່ອໜຶ່ງ. ຫຼັງຈາກນັ້ນ ໃຫ້ຫົດນໍ້າໜານກ້າໃຫ້ຊຸ່ມສະເໝີມື້ລະ 2-3 ເທື່ອ. ຫຼັງຈາກກ້າໄດ້ 10-15 ວັນ ເວລາເມັດງອກໝົດໃຫ້ເປີດເຟືອງທີ່ປົກນັ້ນອອກໄວ້ຕາມຫວ່າງແຖວຂອງເບັ້ຍ.

4. ການບົວລະບັດຮັກສາໜານກ້າ
ໃນໄລຍະທີ່ຕັົ້ນກ້າກຳລັງຈະເລີນເຕີບໂຕ ຄວນຄັດເລືອກເອົາຕົ້ນທີ່ອ່ອນແອ, ບໍ່ສົມບູນ ຫຼື ຕົ້ນທີ່ເປັນພະຍາດນັ້ນອອກ, ເສຍຫຍ້າໄປພ້ອມໆກັນ. ຈາກນັ້ນ ຄວນໃສ່ຝຸ່ນເລັ່ງປະເພດຢູເຣຍ75% ຈຳນວນ 2 ບ່ວງແກງ/ນໍ້າ 10 ລິດ ຫົດໜານກ້າທຸກໆ 7 ວັນ. ພໍເມືອຕົ້ນກ້າມີອາຍຸໄດ້ 4-5 ເດືອນ ກໍ່ຂຸດໄປປູກໃນໜານໃຫ່ຍໂດຍເລືອກເອົາຕົ້ນທີ່ແຂງແຮງ, ເຕີບໂຕດີ, ຕົ້ນໃຫ່ຍ, ມີຮາກຫຼາຍ ແລະ ມີຕາໃຫ່ຍໄປປູກ.
5. ການກຽມໜານປູກ
ໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງເປັນພືດຢືນຕົ້ນມີອາຍຸ 5-10 ປີ ດັ່ງນັ້ນ ການກຽມດິນຄວນຂຸດ ຫຼື ໄຖເລີກປະມານ 30-40 ຊັງຕີແມັດ ແລະ ອານາໄມສິ່ງບໍ່ຕ້ອງການອອກໃຫ້ໝົດ. ຖ້າເປັນດິນບໍ່ດີ ເຊັ່ນ ດິນຊາຍລ້ວນ ຫຼື ມີອິນຊີວັດຖຸໜ້ອຍ ຄວນໃສ່ຝຸ່ນຄອກ 7-12 ໂຕນ/ເຮັກຕາປະສົມເຂົ້າກັບດິນໃຫ້ລະອຽດແລ້ວຂຸດເປັນຮອງກວ້າງ 50 ຊັງຕີແມັດ. ຄວາມຍາວແມ່ນຂື້ນກັບຄວາມຕ້ອງການ, ແຕ່ລະຮອງມີໄລຍະຫ່າງຈາກກັນປະມານ 50-100 ຊັງຕີແມັດ. ຂຸດເປັນຂຸມເທິ່ງຫຼັງຮອງ ກວ້າງ 20 ຊັງຕີແມັດ, ເລີກ 15 ຊັງຕີແມັດ. ແຕ່ລະຂຸມຫ່າງກັນປະມານ 50-70 ຊັງຕີແມັດ. ໃສ່ຝຸ່ນຄອກ ຫຼື ຝຸ່ນບົ່ມໃສ່ຮອງກົ້ນຂຸມປະມານ 1-2 ກຼາມ ແລະ ປຸ່ຍເຄມີສູດ 15:15:15 ຫຼື ສູດ 16: 16: 20 ຂຸດລະ 1 ບ່ວງແກງ ແລ້ວຖົມດິນທີ່ປະສົມຝຸ່ນໃຫ້ນາປະມານ 3-4 ຊັງຕີແມັດ. ເມືອກຽມໜານປູກແລ້ວ ໃຫ້ຂຸດຍ້າຍໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງຈາກໜານກ້າໄປປູກໂລດ. ເວລາຍ້າຍໄປປູກຄວນຍ້າຍໃນຕອນແລງ, ໃນເວລາແສງແດດອ່ອນ.ື ເລືອກເອົາຕົ້ນທີ່ງາມແຂງແຮງດີ ໂດຍຂຸດເອົາເທື່ອລະຕົ້ນ, ດີແທ້ໃຫ້ມີດິນຕິດເຫງົ້າຂອງເບັ້ຍໄປນຳ. ລະວັງຍ່າໃຫ້ຮາກຂາດ, ກ່ອນລົງປູກຄວນຕັດຍອດອອກເຄິ່ງໜຶ່ງແລ້ວຈຶ່ງນຳໄປປູກໃນຂຸມທີ່ກຽມໄວ້, ຈັບຮາກໃຫ້ແຜ່ກະຈາຍອອກໄປ ແລ້ວຈຶ່ງຖົມດິນ-ຫົດນໍ້າໃຫ້ສະໝໍ່າສະເໝີ. ເມື່ອເຫັນວ່າຕົ້ນເຕີບໂຕເປັນປົກກະຕິແລ້ວຈຶ່ງຄ່ອຍພວນດິປົກເຫງົ້າອີກເທື່ອໜຶ່ງ

II ການບົວລະບັດຮັກສາ
1. ການໃຫ້ນໍ້າ
ການໃຫ້ນໍ້າໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງໃນເບື້ອງຕົ້ນຄວນໃຫ້ເທື່ອລະໜ້ອຍແຕ່ໃຫ້ເປັນປະຈຳ(ທຸກໆວັນ). ໃນໄລຍະເດືອນທຳອິດເປັນໄລຍະທີ່ໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງຕັ້ງຕົວ, ເມື່ອຈະເລີນເຕີບໂຕຂື້ນແລ້ວກໍໃຫ້ຫົດນໍ້າ 3-4 ເທື່ອ/ວັນ. ໂດຍອີງໃສ່ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນຂອງດິນເປັນພື້ນຖານ ຖ້າຝົນບໍ່ຕົກ ຫຼື ດິນແຫ້ງ ກໍ່ຄວນໃຫ້ນໍ້າເພີ່ມຂື້ນ ແລະ ຖີ່ຂື້ນ. ໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງເປັນພືດຕ້ອງການນໍ້າຫຼາຍແຕ່ບໍ່ມັກນໍ້າຖ້ວມ ຫຼື ນໍ້າຂັງ ເມື່ອຝົນຕົກຄວນເປັ່ງນໍ້າອອກຈາກແປງໃຫ້ໝົດ.

2. ການເສຍຫຍ້າພວນດິນ
ການເສຍຫຍັ້າເປັນປັດໃຈທີ່ຈຳເປັນເພື່ອບໍ່ໃຫ້ວັດສະພືດໄປຍາດແຍ່ງອາຫານ ທັງເປັນການປ້ອງກັນພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້ໃຫ້ພືດອີກດ້ວຍ. ການເສຍຫຍ້າອາດໃຊ້ແຮງງານຄົນກໍ່ໄດ້ ແຕ່ຄວນປະຕິບັດກ່ອນໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງເລີ່ມອອກໜໍ່. ນີ້ກໍ່ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ກະທົບກະເທືອນເຖິງການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງໜໍ່. ໃນກໍລະນີທີ່ຫຍ້າຫຼົກເກີນໄປອາດຈະຈຳກັດດ້ວຍການຂ້າຫຍ້າກໍ່ໄດ້ອີງຕາມຄວາມອາດສາມາດອັນເໝາະສົມ. ການພວນດິນກໍ່ເປັນສິ່ງຈຳເປັນ ເຮັດໃຫ້ດິນຜຸຜົງ ແລະ ຖ່າຍເທອາກາດໄດ້ດີ, ຊ່ວຍໃຫ້ພືດຈະເລີນເຕີບໂຕໄດ້ດີ ການພວນດິນດິນຕ້ອງພວນເລີກປະມານ 7-10 ຊັງຕີແມັດ, ຫ່າງຈາກຕົ້ນພືດ 15-20 ຊັງຕີແມັດ. ກ່ອນພວນດິນຄວນຢຸດການໃຫ້ນໍ້າເສຍກ່ອນເພື່ອເຮັດໃຫ້ດິນແຫ້ງ ແລະ ເປັນການຂ້າຫຍ້າໄປພ້ອມໆກັນ.

3. ການໃສ່ຝຸ່ນ
ຫຼັງຈາກປູກແລ້ວໃຫ້ໃສ່ປຸຍN:P:K ສູດ 15-15-15 ຫຼື ສູດ 16-16-20 ໃຫ້ຂຸດເປັນຂຸມໃກ້ບໍລິເວນເຫງົ້ານໍ່ໄມ້ຝລັ່ງ ແລ້ວໃສ່ຝຸ່ນຄອກ ຫຼື ຝຸ່ນບົ່ມຈຳນວນ 20 ກຼາມ/ຂຸມປະສົມກັບຝຸ່ນເຄມີຂຸມລະ 1 ບ່ວງແກງແລ້ວຫົດນໍ້າ. ການໃສ່ຝຸ່ນແຕ່ລະຄັ້ງໃຫ້ຫ່າງກັນປະມານ 4-5 ເດືອນ
4. ການຄູນຕົ້ນ
ຫຼັງຈາກປູກໄດ້ 2 ເດືອນ ໃຫ້ຄູນດິນຖົມສຸ່ມໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງສູງ 3-4 ຊັງຕີແມັດ ເມື່ອໜໍ່ໄມ້ມີອາຍຸ 1 ປີ ຂື້ນໄປກໍ່ຄູນດິນຖົມໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງໃຫ້ສູງຂື້ນປະມານ 20 ຊັງຕີແມັດ. ທັງນີ້ກໍ່ເພື່ອເຮັດໃຫ້ໜໍ່ໄມ້ໃຫ່ຍ, ຂຽວງາມ, ຕາມມາດຕະຖານຂອງຕະຫຼາດ. ແຕ່ປູກເພື່ອຂາຍໜໍ່ຂຽວໃຫ້ພວນດິນຖົມສຸ່ມພຍງຫຼັກນ້ອຍ 10-15 ຊັງຕີແມັດ

II ພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້
ການປູກໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງ ຢູ່ໃນປະເທດລາວ ແມ່ນຫາກໍ່ເລີ່ມ ແລະ ຍັງບໍ່ທັນປະກົດມີ ພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້ມາລົບກວນທີ່ໜັກໜ່ວງເທື່ອ, ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມຊາວກະສິກອນຜູ້ປູກພືດດັ່ງກ່າວ ຄວນໝັ້ນກວດກາດູແລສະເໝີ ເມື່ອພົບເຫັນພະຍາດ ແລະ ສັດຕູພືດກໍ່ໃຫ້ຮີບຮ້ອນກຳຈັດທຳລາຍ ຫຼື ຫາວິທີປ້ອງກັນໂດຍໄວ. ສຳລັບສານເຄມີທີ່ກຳຈັດ ແລະ ປ້ອງກັນສັດຕູພືດນັ້ນຄວນເລືກຊະນິດທີ່ບໍ່ເປັນອັນຕະລາຍລາຍຮ້າຍແຮງ, ຕົວຢາໃຫ້ສະຫຼາຍຍຕົວງ່າຍ ທັງເປັນສານເຄມີທີ່ຕົກຄ້່ງຢູາໃນພືດໄລຍະສັ້ນ. ທັງໝົດທີ່ກ່າວມານີ້ແມ່ນເພື່ອຄວາມປອດໄພຂອງຜູ້ໃຊ້ຢາ ແລະ ຜູ້ບໍລິໂພກອີກດ້ວຍ.
IV ການເກັບກ້ຽວ
ຫຼັງຈາກປູກໄດ້ 8-12 ເດືອນ ກໍ່ເລີ່ມເກັບກ່ຽວນໍ່ໄມ້ໄດ້, ຂື້ນກັບອາຍຸຂອງຕົ້ນກ້າທີ່ໃຊ້ປູກ ແລະ ການບົວລະບັດຮັກສາ. ໄລຍະການເກັບກ່ຽວທຳອິດສາມາດເກັບຕິດຕໍ່ກັນໄປໄດ້ດົນເຖິ່ງ 2-3 ອາທິດ ຫຼັງຈາກນັ້ນໄລຍະການເກັບກ່ຽວແຕ່ລະຊ່ວງແມ່ນແກ່ຍາວອອກໄປຕາມອາຍຸຂອງພືດ. ເມື່ອໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງຈະເລີນເຕີບໂຕເຖິງກຳນົດເກັບກ່ຽວແລ້ວເຮົາສັງເກດໄດ້ໃນເວລາຕອນເຊົ້າຈະປະກົດເຫັນຍອດຂາວໆກະຈາຍຢູ່ຕາມໜ້າດິນອ້ອມຮອບເຫງົ້າໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງ. ໃນເວລານັ້ນສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງໃຫ່ຍພໍທີ່ຈະເກັບກ່ຽວໄດ້ແລ້ວ(ໜໍ່ອ່ອນຫຼືໜໍ່ຕໍ່າ)ຄວນເລືອກເອົາໜໍ່ທີ່ພົ້ນດິນຂື້ນມາປະມານ 25 ຊັງຕີແມັດ ຫຼັງຈາກເກັບກ່ຽວຄວນລ້າງເອົາດິນອອກ.

1. ການພັກຕົ້ນໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງ
ເມື່ອເຫັນຕົ້ນໜໍ່ໄມ້ຝລັ່ງມີສະພາບສຸໂສມຄວນທຳການພັກຕົ້ນ. ໂດຍເຮັດຕາມຂັ້ນຕອນດັ່ງນີ້:
– ຕັດແຕ່ງລຳຕົ້ນແມ່ເດີມຖິ່ມເພື່ອໃຫ້ໜໍ່ໄມ້ຈະເລີນມາແທນ
– ໃຫ້ພວນດິນໃສ່ຝຸ່ນຄອກຝຸ່ນອິນຊີ ຫຼື ສີດພົ່ນດ້ວຍນໍ້າໝັກຊີວະພາບ
– ສີດພົ່ນສານເຄມີປ້ອງກັນພະຍາດ ແລະ ແມ້ງໄມ້
– ທຳການຕັດແຕ່ງໜໍ່ຂື້ນມາໃໝ່ ໃຫ້ເລືອກເອົາໜໍ່ທີ່ສົມບູນໄວ້ປະມານ 4-5 ຕົ້ນ/ສຸ່ມ
– ຫຼັງຈາກນັ້ນຈຶ່ງເກັບກ່ຽວຜົນຜະລິດຕໍ່ໄປ

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: https://www.cowboyplantfoods.com/how-to-grow-asparagus/

https://www.plookphak.com/how-to-plant-asparagus/

https://www.kasetorganic.com/knowledge/white-asparagus/