Monthly Archives: September 2022

ເຕັກນິການປູກຫຍ້າລູຊີ ເພື່ອ ລ້ຽງງົວ, ຄວາຍ ແລະ ແບ້ ເປັນສິນຄ້າ

ເຕັກນິການປູກຫຍ້າລູຊີ ເພື່ອ ລ້ຽງງົວ, ຄວາຍ ແລະ ແບ້ ເປັນສິນຄ້າ

ການປູກພືດສຳລັບການລ້ຽງງົວ, ຄວາຍ ແລະ ແບ້ ແມ່ນມີຫຼາຍຊະນິດທີ່ແຕກຕ່າງກັນທີ່ນິຍົມປູກໃນປັດຈຸບັນ ມື້ນີ້ພວກເຮົາຈະແນະນຳໃຫ້ທ່ານຮູ້ຈັກພືດຊະນິດໜຶ່ງທີ່ດີ ສຳລັບເປັນອາຫານສັດລ້ຽງຂອງທ່ານ ພ້ອມກັບຄຸນປະໂຫຍດ ແລະ ວິທີການປູກມາຝາກກັນນັ້ນກໍຄື ຫຍ້າລູ່ຊີ່.

ເປັນຫຍັງ? ທ່ານຈຶ່ງຄວນປູກຫຍ້າລູ່ຊີ່ ເພື່ອເປັນອາຫານແກ່ສັດລ້ຽງຂອງທ່ານ.

  1. ເປັນຫຍ້າທີ່ມີຄຸນຄ່າທາງໂພຊະນາການສູງ ຈຶ່ງເໝາະສຳລັບເປັນອາຫານຂອງງົວ, ຄວາຍ, ແບ້…
  2. ລຳຕົ້ນ ແລະ ໃບມີລັກສະນະອ່ອນນຸ້ມ ແລະ ລຳຕົ້ນບໍ່ແຂງເກີນໄປຈຶ່ງກາຍເປັນສຸດຍອດອາຫານຂອງງົວ, ຄວາຍ.
  3. ລຳຕົ້ນມີເຫງົ້າສັ້ນ ຈຶ່ງສາມາດເກັບກ່ຽວໄດ້ໃນລະດັບຕ່ຳ.
  4. ທົນທານຕໍ່ການຢຽບຢ່ຳ ແລະ ການເລັມຂອງສັດໄດ້ດີ.
  5. ລຳຕົ້ນສາມາດແຕກກໍ ແລະ ເຕີບໂຕໄດ້ດີຈຶ່ງສາມາດໃຫ້ຜົນຜະລິດ ໄດ້ໃນປະລິມານຫຼາຍ.
  6. ທົນທານຕໍ່ສະພາບແຫ້ງແລ້ງໄດ້ດີ ແຕ່ບໍ່ທົນທານຕໍ່ສະພາບນ້ຳຂັງໄດ້.
  7. ສາມາດຈະເລີນເຕີບໂຕໄດ້ໃນທຸກສະພາບດິນ.
  8. ບໍ່ເກີດພະຍາດ ຫຼື ສັດຕູພືດທຳລາຍ.
  • ຄຸນ​ລັກ​ສະ​ນະ​ທົ່ວ​ໄປ

ຫຍ້າ​ລູ​ຊີ້ (Brachiaria ruziziensis) ເປັນ​ຫຍ້າ​ເຂດ​ຮ້ອນ  ມີ​ລັກ​ສະ​ນະ​ການ​ຈະ​ເລີນ​ເຕີບ​ໂຕ ແບບ​ລຳ​ຕົ້ນ​ຕັ້ງ, ​ລຳ​ຕົ້ນ​ເລືອ​ດິນ ສູງ 60-100 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ. ລຳ​ຕົ້ນ​ກົມບໍ່​ມີ​ຂົນ ມີ​ຮາກແຕກ​ຂະ​ແໜງ​ຢູ່​ລຳ​ຕົ້​ນ ໃບ​ສີ​ຂຽວ​ອ່ອນ​ນຸ້ມ ມີ​ຂົນ​ລະ​ອຽດ​ຄຸມ​ທັງ​ດ້ານ​ໜ້າ ແລະ ຫຼັງ​ໃບ ໃບ​ຍາວ 13-15 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ ກວ້າງ 0,8-2,5 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ ມັກຈະ​ເລີນ​ເຕີບ​ໂຕ ໃນ​​ເຂດ ​ທີ່ມີ​ຝົນ​ຕົກຫຼາຍ ແລະ ໃນ​ດິນ​ທີ່​ມີ​ຄວາມ​ອຸ​ດົມ​ສົມ​ບູນ ແຕ່ບໍ່​ສາ​ມາດ​ຂຶ້ນ​ໄດ້​ໃນ​ບໍ​ລິ​ເວນ​ດິນ​ມີ​ຄວາມ​ອຸ​ດົມ​ສົມ​ບູນ​ຕ່ຳ. ເປັນ​ພືດ​ທີ່​ທົນ​ແລ້ງ​ພໍ​ສົມ​ຄວນ ບໍ່​ທົນ​ຕໍ່​ສະ​ພາບ​ພື້ນ​ທີ່​ນ້ຳ​ຂັງ ແລະ ທົນ​ທານ​ຕໍ່​ການ​ຢຽບ​ຢໍ່າ​ຂອງ​ສັດ. ມີ​ຄຸນ​ຄ່າ​ທາງ​ອາ​ຫານ​ສູງ ແລະ ສັດ​ມັກ​ກິນ, ລັກ​ສະ​ນະ​ເດັ່ນ​ຂອງ​ຫຍ້າ​ລູ​ຊີ ຄື ສາ​ມາດ​ຜະ​ລິດ​ເມັດ​ໄດ້ຫຼາຍ ແລະ ເມັດ​ມີ​ອັດຕາຄວາມງອກ​ສູງ ເຮັດ​ໃຫ້​ສະ​ດວກ​ຕໍ່​ການ​ຂະ​ຫຍາຍ​ພັນ.

  • ໄລ​ຍະເວ​ລາ​ໃນ​ການ​ປູກ

ຄວນ​ປູກ​ໃນ​ຊ່ວງ​ຕົ້ນ​ລະ​ດູ​ຝົນ ປະ​ມານ ເດືອນ​​ພຶດ​ສະ​ພາ ຫາ ກໍ​ລະ​ກົດ. ຖ້າ​ປູກ​​ຊ້າຫຼັງ​ ເດືອນ​ກໍ​ລະ​ກົດ ​ ການ​ຈະ​ເລີນ​ເຕີບ​ໂຕບໍ່ໄດ້ດີ ລະ​ບົບ​ຮາກກໍບໍ່​ແຂງ​ແຮງ.

  • ການ​ກຽມ​ດິນ

ເລີ່ມ​ກຽມ​ດິນ​ເມື່ອ​ຝົນ​ຕົກ​ຄັ້ງ​ແລກ ໃນ​ຊ່ວງ​ຕົ້ນ​ລະ​ດູ​ຝົນ ປະ​ມານ ເດືອນ ເມ​ສາ  ໃນ​ເມື່ອ​ດິນ​ມີ​ຄວາມ​ຊຸມ​ເໝາະ​ສົມ ແລ້ວ​ໄຖ​ບຸກ​ເບີກ ເພື່ອ​ກົບໜ້າ​ດິນ ແລະ ກຳ​ຈັດ​ວັດ​ສະ​ພືດ ປ່ອຍ​ປະ​ໄວ້ 3-4ອາ​ທິດ.  ຫຼັງ​ຈາກນັ້ນ ໄຖ​ພວນ​ດິນ​ອີກ 1-2 ຄັ້ງ ເພື່ອ​ກຳ​ຈັດ​ວັດ​ສະ​ພືດ​ຄືນ​ໃໝ່ ແລະ ປັບ​ສະ​ພາບ​ແປງ​ໃຫ້​ຮາບ​ພຽງ ພ້ອມ​ທັງ​ເຮັດ​ໃຫ້​ດິນ​ມີ​ຄວາມ​ລະ​ອຽດ ແລະ ພ້ອມ​ກັນ​ນັ້ນ ເພື່ອກຽມຫວ່ານໃນເດືອນຕໍ່​ໄປ ແມ່ນໃຫ້ຫວ່ານຝຸ່ນຄອກໃນອັດຕາ 2-3 ໂຕນ/ໄລ່ ພ້ອມທັງໃຊ້ປຸ໋ຍສູດ 15-15-15 ໃນປະລິມານ 20 ກິໂລ/ໄລ່. ກໍ​ລະ​ນີ​ການ​ປັບ​ປຸງ​ແປງ​ເກົ່າ ຂອງ​ຫຍ້າ​ລູ​ຊີ້ ຄວນ​ໄຖ​ພວນ​ທຸກ 3 ປີ.

  • ການ​ປູກ

ສາ​ມາດ​ປູກ​ດ້ວຍ​ເມັດ ຫຼື ໜໍ່ ແຕ່​ສ່ວນຫຼາຍ​ນິ​ຍົມ​ປູກ​ດ້ວຍ​ເມັດ ເນື່ອງ​ຈາກ​ສະ​ດວກ, ການ​ປູກ​ດ້ວຍ​ເມັດ​ສາ​ມາດ​ປູກ​ໂດຍ​ການ​ຫວ່ານ ຫຼື ປູກເປັນ​ແຖວ ໄລ​ຍະ​ຫວ່າງ​ແຖວ 50 ຊັງ​ຕີ​ແມັດ ໃຊ້​ອັດ​ຕາ​ເມັດ 2 ກິ​ໂລກຣາມ​ຕໍ່​ໄລ່. ການ​ປູກ​ເປັນ​ແຖວ ຈະ​ສະ​ດວກ​ໃນ​ການ​ກຳ​ຈັດ​ວັດ​ສະ​ພືດ ຫຼາຍກວ່າ​ການ​ປູກ​ແບບ​ຫວ່ານ ສຳລັບການປູກດ້ວຍໜໍ່ແມ່ນປູກໃນໄລຍະຫ່າງ 50×50 ຊັງຕີແມັດ.

  • ການ​ໃສ່​ປຸຍ

ສຳລັບການໃສ່ປຸຍແມ່ນເລີ່ມແຕ່ຂັ້ນຕອນການກະກຽມດິນ ຫຼັງຈາກທີ່ແກ່ນເລີ່ມງອກແລ້ວປະມານ 1 ເດືອນ ແມ່ນໃຫ້ຫວ່ານຝູ່ນຄອກ ແລະ ປຸຍສູດ 15-15-15 ໃນ​ອັດ​ຕາ 50-100 ກິ​ໂລ​ກຣາມ​ຕໍ່​ໄລ່ ແລະ ອາດ​ໃສ່​ຝຸ່ນ​ຄອກ​​ປະ​ສົມ​ນຳ​ເພື່ອເພີ່ມ​ອິນ​ຊີ​ວັດ​ຖຸ​ໃນ​ດິນ ຫຼັງ​ຈາກນັ້ນ ຕ້ອງ​ໃສ່​ປຸຍສູດ 46-0-0 ຫຼັງ​ຕັດ​ທຸກ​ຄັ້ງ​ໃນ​ອັດ​ຕາ 10-20 ກິ​ໂລກຣາມ​ຕໍ່​ໄລ່. ໃນ​ປີ​ຕໍ່​ໄປ​ຄວນ​ໃສ່​ປຸຍ​ອັດ​ຕາແບບດຽວກັນ​ກັບ​ປີ​ທຳ​ອິດ ໂດຍ​ໃສ່​ປຸຍ​ສູດ 15-15-15 ໃນ​ຊ່ວງ​ຕົ້ນ​ລະ​ດູ​ຝົນ.

  • ການ​ກຳ​ຈັດ​ວັດ​ສະ​ພືດ

ໃນ​ໄລ​ຍະ​ແລກ​ຂອງ​ການ​ປູກ​ຖ້າ​ມີ​ວັດ​ສະ​ພືດຫຼາຍ ຄວນ​ມີ​ການ​ກຳ​ຈັດ​ພືດ ຫຼັງ​ປູກ​ຫຍ້າ 2-4 ອາ​ທິດ ໃນ​ແປງ​​ຄວນ​ປ່ອຍ​ສັດ​ລົງກິນ​ຫຍ້າ ເຊິ່ງສັດ​ຈະ​ເລືອກ​ກິນ​ຫຍ້າ​ລູ​ຊີ. ຖ້າ​​ໃນກໍ​ລະນີ ວັດ​ສະ​ພືດຫຼາຍ ​ຈະຕ້ອງມີ​​ການ​ກຳ​ຈັດໂດຍ​ການ​ຕັດ ຫຼັງ​ປ່ອຍ​ສັດ​ລົງ​ກິນ.

  • ການເກັບກ່ຽວຫຍ້າ:

ຫຼັງຈາກທີ່ແກ່ນຫຍ້າລູ່ຊີ່ເລີ່ມງອກໄດ້ ປະມານ 35 – 45 ມື້ກໍສາມາດຕັດເພື່ອໄປໃຫ້ສັດລ້ຽງໄດ້, ​ການ​ຕັດ​ອາດ​ຈະ​ໃຊ້​ກ່ຽວ ຫຼື ເຄື່ອງ​ຕັດ​ແບບ​ພາຍ ການຕັດແມ່ນໃຫ້ເຫຼືອຕົ້ນສູງຫາໜ້າດິນປະມານ 10 ຊັງຕີແມັດ. ໃນໄລຍະການຈະເລິນເຕີບໂຕເລີ່ມຕົ້ນນີ້ ຄວນຫຼີກລ້ຽງຫ້າມບໍ່ໃຫ້ປ່ອຍສັດເຂົ້້າມາກິນ ເພາະວ່າຫຍ້າຍັງເປັນຕົ້ນອ່ອນ ເຊິ່ງຖ້າສັດເຂົ້າມາຢຽບຢໍ່າຫຼາຍອາດຈະເຮັດໃຫ້ຫຍ້າຕາຍໄດ້. ການ​ປູກຫຍ້າລູຊີຈະໃຫ້ຜົນຜະລິດຫຍ້າສົດປະມານ 10 – 18 ໂຕນ/ໄລ່ ແລະ ຜົນຜະລິດແຫ້ງປະມານ 2-2,5 ໂຕນ/ໄລ່.

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ

ຮຽບຮຽງໂດຍ  ທ້າວ ກໍ​ລະ​ກົດ ວົງ​ສຸ​ທິ

ນັກສຶກສາປະລິນຍາໂທ ສາຂາ:ຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນກະສິກໍາແບບຍືນຍົງ ລຸ້ນ 11, ຄະນະກະເສດສາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລ ແຫ່ງຊາດ ສົກປີ 2022-2023.

ເຕັກນິກການກ້າແກ່ນຊາ

ເຕັກນິກການກ້າແກ່ນຊາ

ຊື້ວິທະຍາສາດ: Camellia sinensis var. assamica

 

 

 

 

 

1. ການເກັບແກ່ນຊາ

1.1 . ລະດູການທ່ີ່ເໝາະສົມທີ່ສຸດໃນການເກັບແກ່ນຊາແມ່ນຢູ່ລະຫວ່າງທ້າຍເດືອນ ກັນຍາ ຫາຕົ້ນເດືອນ ພະຈິກ, ເພາະວ່າໃນໄລຍະນີ້ ແກ່ນຊາແມ່ນສຸກດີ ສັງເກດເບິ່ງ ໝາກຊາຕ້ອງເປັນໝາກທີ່ແກ່ດີ, ເວລາເຮົາແກະເປືອກນອກອອກແລ້ວ ຈະສັງເກດເຫັນແກ່ນຊາທີ່ຢູ່ທາງໃນເປັນສີນໍ້າຕານເຂັ້ມແມ່ນສາມາດເກັບມາກ້າແກ່ນໄດ້.

1.2. ຖ້າໝາກເປັນສີຂຽວ, ສີນໍ້າຕານຍັງບໍ່ເຂົ້າເຕັມໝົດ ຫຼື ເຂົ້າເຄິ່ງໜຶ່ງຍັງບໍ່ເຖິງຂວັ້ນເຮົາຕ້ອງປະໄວ້ກ່ອນ.

2. ການປອກເປືອກໝາກຊາ

2.1 ແບບແກະເອົາແກ່ນ:

ພາຍຫຼັງເກັບໝາກຊາມາແລ້ວ ແມ່ນນໍາເອົາໝາກຊາມາແກະເອົາແກ່ນໂດຍກົງ

2.2 ແບບຕາກແດດ:

ນໍາເອົາໝາກຊາທີ່ເກັບມາໄດ້ ແລ້ວນໍາມາໃສ່ກະດົ້ງ ໄປຕາກແດດ 1 ມື້ ເພື່ອໃຫ້ເປືອກຊາແຕກ, ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຈຶ່ງນໍາມາແກະເອົາແກ່ນຊາ, ເຊິ່ງວິທີນີ້ ຈະສະດວກໃນການແກະເອົາແກ່ນ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. ການຮັກສາແກ່ນຊາ

ວິທີທີ 1: ນໍາເອົາໝາກຊາທີ່ແກ່ດີ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ແກະເປືອກ ມາບັນຈຸໃສ່ເປົ໋າ ຫຼື ກະຕ່າ ແລ້ວເກັບປະໄວ້ ໄລຍະ 1 ເດືອນ ກໍ່ສາມາດນໍາໄປແກະເອົາແກ່ນຊາໄດ້.

ວິທີທີ 2: ແກ່ນຊາຈະບໍ່ຄືກັບແກ່ນພືດທົ່ວໄປ ເພາະບໍ່ສາມາດເກັບຮັກສາໄວ້ດົນ, ພາຍຫຼັງທີ່ແກະເອົາແກ່ນແລ້ວ ບໍ່ຄວນປະໄວ້ເກີນ 2 ມື້, ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ຕາກແດດ, ຕ້ອງປະໄວ້ບ່ອນຮົ່ມເທົ່ານັ້ນ, ເພື່ອຮັກສາໃຫ້ແກ່ນຊາໄວ້ໄດ້ດົນ ແມ່ນໃຫ້ນໍາໄປຝັງໃນດິນໄວ້ ເຊິ່ງວິທີນີ້ສາມາດເກັບຮັກສາແກ່ນຊາໄດ້ສູງສຸດ 3 ອາທິດ.

ວິທີຝັງດິນ  ພາຍຫຼັງແກະແກ່ນຊາບໍ່ເກີນ​ 2 ມື້ ໃຫ້ນໍາເອົາແກ່ນຊາ ມາບັນຈຸໃນເປົາທີ່ລະບາຍອາກາດໄດ້ດີ ແລ້ວມັດປາກເປົາໃຫ້ດີ ເພື່ອຮັກສາຄວາມຊຸ່ມຂອງເນື້ອເຍື່ອໃນແກ່ນຊາ

ຂຸດຂຸມໃຫ້ມີຂະໜາດເທົ່າເປົາຊາ ແລະ ເລິກປະມານ 15-20 ຊັງຕີແມັດ.

ນໍາເອົາແກ່ນຊາທີ່ໄດ້ບັນຈຸໃນເປົ໋າໄວ້ແລ້ວ ມາລົງຂຸມ ຫຼັງຈາກນັ້ນກໍເອົາດິນຖົມປະໄວ້

 

 

 

 

 

4. ການຄັດເລືອກແກ່ນຊາ

ກ່ອນກ້າແກ່ນຊາ ແມ່ນນໍາເອົາແກ່ນຊາ ໄປເທລົງໃນຊາມນໍ້າທີ່ກຽມປະໄວ້, ໃຫ້ຄັດເລືອກເອົາສະເພາະແກ່ນຊາທີ່ຈົມນໍ້າ  ສ່ວນແກ່ນໃດທີ່ຟູຂຶ້ນໜ້ານໍ້າ ແມ່ນໃຫ້ຕັກອອກ, ເມື່ອໄດ້ແກ່ນທີ່ຈົມ ແລ້ວແຊ່ນໍ້າປະໄວ້ 24-48 ຊົ່ວໂມງ (1ມື້ 1ຄືນ ຫຼື 2 ມື້ ແຕ່ບໍ່ໃຫ້ຫຼຸດ 24 ຊົ່ວໂມງ) ແລ້ວຈຶ່ງນໍາໄປລົງໃສ່ໜານ ຫຼື ເບົ້າ.

 

 

 

 

 

 

5. ການກຽມກ້າແກ່ນຊາ

ການກຽມໜານ: ນໍາດິນຊາຍ 1 ເປົາ, ແກບເຜົາ ເຄິ່ງເປົາ ແລະ ດິນປູກຝັງ ມາປະສົມເຂົ້າກັນ ເພື່ອນໍາມາເຮັດໜານກ້າ, ສ່ວນຂະໜາດຂອງໜານກ້າ ລວງກວ້າງ 1 ແມັດ, ລວງຍາວ 2 ແມັດ ແລະ ສູງປະມານ 12- 15 ຊັງຕີແມັດ.

 

 

 

 

 

ການກຽມເບົ້າ: ກະກຽມດິນ ໂດຍນໍາດິນປູກຝັງ 3 ຄຸ, ດິນຊາຍ 2 ຄຸ (ຖ້າມີ) ແລະ ແກບເຜົາ 1 ຄຸ ປະສົມເຂົ້າກັນ ແລ້ວນໍາໄປຮ່າຍໃສ່ເບົ້າ, ຖົງເບົ້າ ຄວນເອົາຂະໜາດ 6X20 ຊັງຕີແມັດ

ພາຍຫຼັງທີ່ກະກຽມໜານ ແລະ ເບົ້າແລ້ວ ແມ່ນໃຫ້ຫົດນໍ້າໃສ່ ເພື່ອໃຫ້ມີຄວາມຊຸ່ມ ແລ້ວຈຶ່ງນໍາເອົາແກ່ນຊາລົງກ້າໄດ້, ການເອົາແກ່ນລົງກ້າ ໃຫ້ເອົາເບື້ອງທີ່ມີຕາ ລົງໃນດິນໃຫ້ໄດ້ລະດັບ 4/5 ຂອງແກ່ນ.

 

 

 

 

 

 

ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ໃຫ້ນໍາເອົາຝຸ່ນມາຖົມບາງໆ ແລະ ນໍາເຟືອງມາປົກອີກຄັ້ງໜຶ່ງ ແລ້ວຫົດນໍ້າໃຫ້ຊຸ່ມ

 

 

 

 

 

6. ການບົວລະບັດຮັກສາ

ໃນໄລຍະ 3 ອາທິດ ທໍາອິດ ຕ້ອງຫົດນໍ້າ ທຸກໆຕອນແລງ (ບໍ່ຄວນຫົດຕອນເຊົ້າ), ອາທິດ ທີ 4-5 ແມ່ນໃຫ້ຫົດນໍ້າ ເວັ້ນມື້, ພາຍຫຼັງ 5 ອາທິດຂຶ້ນໄປ ແມ່ນໃຫ້ນໍ້າ ເວັ້ນໄລຍະ 2​ ມື້ ຫົດເທື່ອໜຶ່ງ ເຮັດແບບນີ້ໄປຈົນຮອດມື້ນໍາໄປປູກ, ຄວນໝັ່ນຕິດຕາມຫຼົກຫຍ້າໃນໜານກ້າ ແລະ ເບົ້າ ເປັນປະຈໍາ.

 

 

 

 

 

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ:​ ຈາກກຸ່ມຜະລິດຊາຍອດປ່ຽນ, ແຂວງ ຊຽງຂວາງ

ການສົ່ງເສີມວັນນີ້, ກົມສົ່ງເສີມເຕັກນິກ ແລະ ສະຫະກອນ, ສະບັບທີ 13, 2020

ຮຽບຮຽງໂດຍ: ວິໄນທອງ ນາກະວົງ

ນັກສຶກສາປະລິຍາໂທ, ສາຂາ: ການຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນກະສິກຳແບບຍືນຍົງ ຮຸ່ນທີ 11, ຄະນະກະເສດສາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ

ເຕັກນິກການປູກຜັກຫວານປ່າ

   ເຕັກນິກການປູກຜັກຫວານປ່າ

ການຂະຫຍາຍພັນຜັກຫວານປ່າດ້ວຍເແກ່ນ ມີປະສິດທິພາບຫຼາຍກວ່າວິທີປູກດ້ວຍການຂຸດເອົາມາເພາະວ່າການຂູດເອົາມາຈາກປ່າສາມາດເຕີບໂຕໄດ້ປະມານ 2-3 ປີກໍຈະຕາຍ ເພາະລຳຕົ້ນທີ່ຂຸດມາບໍ່ມີຮາກແກ້ວ,ການປູກດ້ວຍແກ່ນນັ້ນຈະຕ້ອງມີການກຽມພື້ນທີ່ ທີ່ມີຕົ້ນໄມ້ຢືນຕົ້ນເສຍກ່ອນເພື່ອເປັນຮົ່ມເງົາ ເພາະຕົ້ນຜັກຫວານປ່າບໍ່ມັກແສງແດດປານໃດ ໂດຍການປູກໄມ້ທີ່ເຕີບໂຕໄດ້ໄວເຊັ່ນ: ຕົ້ນໝາກຂາມສົ້ມ, ຜັກອີ້ຮຸມ, ຕົ້ນໝາກຂາມເທດ ສຳລັບການປູກດ້ວຍເມັດຈະສາມາດນຳມາຮັບປະທານໄດ້ເມື່ອອາຍຸ 3 ປີຂຶ້ນໄປ.

ການເລືອກ ແລະ ການກ້າແກ່ນ: ຄວນເລືອກເອົາໝາກທີ່ສຸກດີ ແລະ ສົດໃໝ່ເທົ່ານັ້ນ ຫຼັງຈາກນັ້ນໃຫ້ນຳເປືອກຫຸ້ມແກ່ນອອກ ແລ້ວລ້າງແກ່ນໃຫ້ສະອາດ,ໃນຂະນະທີ່ລ້າງຄວນໃນຖົງມື ເນື່ອງຈາກເປືອກທີ່ຫຸ້ມແກ່ນມີສານທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດມາອາການຄັນ. ວີທີການຄັດເລືອກເມັດພັນຄວນນຳມາແຊ່ນ້ຳພ້ອມຄັດເອົາເມັດທີ່ຟູນ້ຳອອກໃຫ້ໝົດ ນຳເອົາເມັດທີ່ຈົມນ້ຳຂຶ້ນມາປະໄວ້ໃຫ້ສະເດັດນ້ຳແລ້ວນຳເອົາຢາກັນເຊື້ອລາມາປະສົມ ແລ້ວນຳມາວາງໃສ່ດົ້ງ ຫຼື ຕາໜ່າງ ຄວາມໜາບໍ່ເກີນ 1 ນີ້ວ ຕໍ່ມາໃຫ້ນຳກະສອບປ່ານທີ່ຊຸ່ມນ້ຳພໍປະມານມາປົກຄຸມໄວ້ ຈາກນັ້ນຈຶ່ງນຳໄປປະໄວ້ບ່ອນຮົ່ມປະມານ 7-10 ວັນ ແກ່ນຈະແຕກໜໍ່.

  • ໃຫ້ຕິດຕາມແລະກວດເບິ່ງຖ້າເຫັນແກ່ນງອກແລະມີຮາກອອກປະມານ 2-3 ຊັງຕີແມັດ ແມ່ນໃຫ້ນຳໄປກ້າໃສ່ຖົງທີ່ມີຄວາມເລິກປະມານ 20 ຊັງຕີແມັດ .
  • ການກ້າແກ່ນແມ່ນໃຫ້ໃຊ້ນີ້ວມືກົດແກ່ນລົງໄປໃຫ້ສະເໝີກັບດິນ ຫຼື ໃຫ້ກ່ນພົ້ນດິນເລັກນ້ອຍ ຫຼັງຈາກນັ້ນໃຫ້ນຳໄປໄວ້ບ່ອນຮົ່ມທີ່ມີແສງແດດປະມານ 40-50 ເປີເຊັນ

ການກຽມຂຸມປູກ: ໃຫ້ຂຸດຂຸມກ້ວາງປະມານ 50 x 50 ຊມ ຫຼັງຈາກນັ້ນໃຫ້ໃສ່ຝູ່ນຄອກ ຫຼື ຝຸ່ນໝັກຮອງພື້ນຂຸມ ແລ້ວປະໄວ້ປະມານ 2-3 ອາທິດ. ໃນຂະນະດຽວກັນນັ້ນກໍເລີ່ມເຮັດໃຫ້ເບ້ຍແຂງແຮງກ່ອນການຍ້າຍໄປປູກລົງຂຸມແທ້ ໂດຍໃຫ້ນ້ຳໜ້ອຍລົງ ແລະ ໃຫ້ຖືກແສງແດດຫຼາຍຂຶ້ນ  ພ້ອມທັງລະລາຍປຸ໋ຍ ສູດ 15-15-15 ດ້ວຍຄວາມເຂັ້ມບໍ່ເກີນ 2 ເປີເຊັນ ( 1 ກະລາມ / ນ້ຳ 50 ລີດ) ເພື່ອຫົດເບ້ຍກ່ອນນຳໄປປູກ 2 ອາທິດ ພ້ອມທັງຢຸດໃຫ້ນ້ຳ 1ມື້ກ່ອນນຳໄປປູກ.

ການບົວລະບັດຮັກສາ:ເມື່ອປູກໄລຍະທໍາອິດຄວນຫົດນໍ້າທຸກໆມື້ເພື່ອໃຫ້ດິນມີຄວາມຊຸ່ມຊື່ນຕະຫຼອດເວລາ,ເມື່ອຜັກຫວານຕັ້ງຕົວໄດ້ແລ້ວຄວນຫົດນ້ໍາ 1-3 ຄັ້ງຕໍ່ອາທິດ, ຄວນໃສ່ຝຸ່ນຄອກປີລະ 2 ຄັ້ງ, ຄັ້ງທໍາອິດແມ່ນໃສ່ໃນຊ່ວງລະດູຝົນເຊິ່ງເປັນຊ່ວງກ່ອນຜັກຫວານຈະແຕກຍອດ ແລະ ອອກດອກ, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ຕົ້ນແຂງແຮງໃຫ້ຜະລິດຍອດໄດ້ຍາວໃນລະດູແລ້ງ. ຄັ້ງທີ 2 ແມ່ນຫຼັງຈາກການເກັບຍອດແລ້ວ, ເພື່ອບໍາລຸງຕົ້ນໃຫ້ສົມບູນສໍາຫຼັບລະດູການຕໍ່ໄປ.

ການກໍາຈັດວັດຊະພືດ:ວິທີການການເສຍຫຍ້າບໍ່ຄວນກໍາຈັດຈົນກ້ຽງເກີນໄປ ເພາະຜັກຫວານອາໄສພືດ ຫຼື ຫຍ້າບາງຊະນິດເປັນພືດຢູ່ຮ່ວມກັນເພື່ອສ້າງອາຫານ, ການ ກໍາຈັດຫຍ້າຄວນຕັດຫຍ້າດີກວ່າເສຍຫຍ້າໃຫ້ກ້ຽງ. ຕັດຫຍ້າອອກມາຄວນເອົາປົກຄຸມບໍລິເວນຕົ້ນຜັກຫວານ.

ການປ້ອງກັນພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້:ຜັກຫວານປ່າເປັນພືດທີ່ມີພະຍາດ ແລະ ແມງໄມ້ລົບກວນໜ້ອຍ, ແຕ່ສັດຕູທີ່ສໍາຄັນແມ່ນຫອຍທາກ, ແມງເຕົ່າທອງ, ໄຮແດງ ແລະ ຂີ້ກະເດືອນຝອຍ, ວິທີການປ້ອງກັນ ແລະ ກໍາຈັດ ຄວນໃຊ້ສານສະກັດຈາກທໍາມະຊາດ ເຊັ່ນ: ກະເດົາ…., ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ສານພິດຕົກຄ້າງໃນຜັກຫວານທີ່ ່ຈະນໍາໄປບໍລິໂພກ, ຄວນຕິດຕາມ ແລະ ກວດກາຢູ່ຢ່າງສະໜ່ຳສະເໝີ ເມື່ອເຫັນພະຍາດ ຫຼື ແມງໄມ້ຄວນກໍາຈັດທັນທີ.

ການເກັບກູ້ຍອດອ່ອນ:ຜັກຫວານປ່າເມື່ອອາຍຸໄດ້ 3 ປີ ກໍ່ເລີ່ມເກັບກູ້ຍອດອ່ອນໄດ້ແລ້ວ, ອາດຈະໄດ້ຫນ້ອຍ, ແຕ່ປີຕໍ່ໄປອາດຈະໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນໄປເລື້ອຍໆ, ຕາມອາຍຸ ແລະ ຂະຫນາດຂອງຊົງພຸ່ມຂອງຜັກຫວານປ່າທີ່ເພີ່ມຫຼາຍຂຶ້ນ, ໃນການເກັບຍອດອ່ອນສາມາດຕັດຍອດອ່ອນຜັກຫວານປ່າທີ່ແຕກອອກມາຍາວປະມານ 15-25 ຊັງຕິແມັດ, ເພື່ອນໍາມາບໍລິໂພກ ແລະ ຂາຍ, ແຕ່ຄວນລະມັດລະວັງ ຢ່າເກັບຍອດຜັກຫວານປ່າທີ່ຕົ້ນອາຍຸບໍ່ເຖິງ 3 ປີ, ເພາະຈະເຮັດໃຫ້ຕົ້ນຜັກຫວານຕາຍໄດ້ ຫຼື ຢຸດການຈະເລີນເຕີບໂຕ, ປະລິມານການເກັບຍອດອ່ອນນອກຈາກຈະຂຶ້ນກັບອາຍຸແລ້ວ ຍັງຂຶ້ນກັບຈໍານວນຄັ້ງທີ່ເກັບກູ້ໃນແຕ່ລະປີ. ເວລາທີ່ມີການເກັບກູ້ຄວນເກັບກູ້ໃນຊ່ວງຕອນເຊົ້າຂອງທຸກໆວັນ ເພາະຕອນເຊົ້າຍອດຈະສົດຊື່ນດີ ແລະ ບໍ່ຫົດງໍ, ຈະຕ້ອງເກັບຍອດທີ່ຍາວປະມານ 15-25 ຊັງຕິແມັດ ແລະ ຕັດຍອດຈະຊ່ວຍກະຕຸ້ນກິ້ງໃຫ້ແຕກຍອດອອກມາໃຫມ່.

ການກະຕຸ້ນໃຫ້ຜັກຫວານແຕກຍອດອ່ອນ:ຜັກຫວານປ່າເມື່ອອາຍຸພ້ອມທີ່ຈະເກັບຍອດອ່ອນແລ້ວ ກໍ່ເລີ່ມມີການຕັດແຕ່ງກິ່ງງ່າ, ຕັດກີ່ງງ່ານ້ອຍອອກໃຫ້ເຫຼືອປະມານ 15-20 ຊັງຕິແມັດ. ຕັດໃບແກ່ບາງສ່ວນອອກໃຫ້ ເຫຼືອປະມານ 3-4 ໃບ, ແລະຫົດນ້ໍາໃຫ້ພຽງພໍ, ຈາກນັ້ນກີ່ງງ່ານ້ອຍກໍ່ເລີ່ມແຕກຍອດຍາວປະມານ 15-20 ຊັງຕິແມັດ, ກໍສາມາດເກັບຍອດອ່ອນໄດ້ເລີຍ. ເມື່ອເກັບກູ້ແລ້ວຄວນໃຫ້ຝຸ່ນ ແລະ ນ້ໍາປົກກະຕິແລະສະຫມໍ່າສະເໝີ.

 ເຕັກນິກການເຮັດໃຫ້ຜັກຫວານແຕກຍອດນອກລະດູ:ຜັກຫວານປ່າສາມາດເຮັດໃຫ້ອອກຍອດນອກລະດູໄດ້ ອາດຈະເຮັດໃຫ້ອອກກ່ອນລະດູການ ຫຼື ຫຼັງລະດູການ. ແຕ່ກ່ອນຈະຕັດກິ່ງງ່າເພື່ອໃຫ້ອອກຍອດ ຄວນໃສ່ຝຸ່ນກ່ອນ ປະມານຫນື່ງເດືອນ, ໂດຍກໍານົດວັນທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ຍອດຜັກຫວານເກັບຍອດໄດ້, ໂດຍການຕັດກິ່ງງ່າຜັກຫວານທັງຕົ້ນ ເພື່ອກະຕຸ້ນ, ຕັດໃບອອກເກືອບຫມົດ, ຈົ່ງໄວ້ເລັກນ້ອຍ. ຈາກນັ້ນໃຫ້ຫັກກີ່ງອອກເຄີ່ງຫນື່ງຂອງຄວາມຍາວກີ່ງງ່າ, ຖ້າຫັກກິ່ງໄວ້ຍາວເກີນໄປຈະເຮັດໃຫ້ຍອດອ່ອນບໍ່ງາມ, ແລະຄວນຫົດນໍ້າໃຫ້ຫົດນ້ໍາ 3-5 ຄັ້ງຕໍ່ອາທິດ. ຜັກຫວານກໍສາມາດເກັບຍອດອ່ອນໄດ້ປະມານ 3-4 ຄັ້ງ, ໂດຍແຕ່ລະຄັ້ງຈະຫ່າງກັນປະມານ 7 ມື້. ດັ່ງນັ້ນຖ້າຈະຂາຍຜັກຫວານໃນຊ່ວງປີໃຫມ່ສາກົນກໍ ຕ້ອງໄດ້ຕັດແຕ່ງກິ່ງປະມານເດືອນພະຈິກ-ທັນວາ, ເມື່ອເກັບຜັກຫວານປ່າຫມົດຍອດແລ້ວ ຕ້ອງໃຫ້ຕົ້ນຜັກຫວານພັກໄລຍະໜື່ງ ແລະ ບໍາລຸງຕົ້ນໃຫ້ແຂງແຮງ.

ວິຊາ: ເຕັກນິກການສື່ສານ

ສອນໂດຍ: ຮສ.​ ອຈ ຟອງສະໝຸດ ສຸທໍາມະວົງ

ຮຽບຮຽງໂດຍ: ນາງ ແສດມະນີ ພົມພັກດີ

ນັກສຶກສາປະລິນຍາໂທ, ສາຂາການຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນກະສິກຳແບບຍືນຍົງ ຮຸ່ນທີ 11

ເອກະສານອ້າງອີງ:

https://www.phakhaolao.la

https://hukased.blogspot.com/2020/11/melientha.html