ເຕັກນິກການລ້ຽງປາໄນ

ປາໄນເປັນພັນປາທຳອິດທີ່ນຳມາລ້ຽງໃນ ສປປ ລາວ ແລະ ໄດ້ຂະຫຍາຍໄປທົ່ວທຸກເຂດ ນັບແຕ່ເໜືອເຖິງໃຕ້. ປາໄນມີຖີ່ນກຳເນີດຢູ່ພາກຕາເວັນອອກຂອງທະວີບອາຊີ ເຊິ່ງແມ່ນຄົນຈີນເປັນຜູ້ນຳເອົາປາຊະນິດນີ້ມາຈາກນ້ຳທຳມະຊາດ ເພື່ອມາລ້ຽງກ່ອນໝູ່ໂດຍມີຫຼັກຖານສະແດງ ໃຫ້ເຫັນວ່າປະເທດຈີນໄດ້ມີການເລີ່ມຕົ້ນລ້ຽງ ໃນປີ ຄ.ສ 475 ເປັນຕົ້ນມາ. ປາໄນເປັນປານ້ຳຈືດຊະນິດໜຶ່ງທີ່ຈັດເຂົ້າໃນຕະກຸນປາເກັດ ແລະ ເປັນປາທີ່ນິຍົມລ້ຽງກັນຫຼາຍໃນເກືອບທຸກໆປະເທດໃນໂລກ ແລະ ມີປະຫວັດກ່າວໄວ້ວ່າປະເທດຈີoເປັນຜູ້ເລີ່ມລ້ຽງກ່ອນໝູ່. ນັບແຕ່ປີ 1954 ໄດ້ມີການພົບເຫັນຢູ່ຕາມແມ່ນ້ຳລຳເຊ ໂດຍສະເພາະແຂວງຕ່າງໆທີ່ຢູ່ຕິດກັບຊາຍແດນຂອງປະເທດຈີນ ແລະ ປະເທດຫວຽດນາມ. ໃນເວລານັ້ນ ຢູ່ແຂວງຊຽງຂວາງ ແລະ ແຂວງ ຫົວພັນໄດ້ນຳເອົາປາຊະນິດດັ່ງກ່າວມາລ້ຽງພ້ອມທັງປະປ່ອຍໃຫ້ມັນປະສົມພັນຕາມທຳມະຊາດໃນຫ້ວຍນ້ຳລຳເຊແລ້ວເອົາເກັບເອົາຮັງໄຂ່ມາວາງໃສ່ຕາມໄຮ່ນາໃນລະດູຝົນ. ເມື່ອປະມານປີ 1969 ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄດ້ເລີ່ມມີການລ້ຽງປາໃນວົງແຄບໆແບບຄອບຄົວ ແລະ ກະແຈກກະຈາຍໂດຍສະເພາະປ່ອຍຕາມອ່າງເກັບນ້ຳ, ສະຖານີລ້ຽງປາໜອງແຕ່ງ ແລະ ສະຖານີອຶ່ນໆ. ຈາກນັ້ນເປັນຕົ້ນມາກໍນິຍົມລ້ຽງກັນຢ່າງແຜ່ຫຼາຍໃນທົ່ວປະເທດ.
ປາໄນເປັນປາທີ່ແຂງແຮງຮູບຮ່າງ ແລະ ລັກສະນະຄາຍຄືປາປາກ, ມີເກັດກົມໃຫ່ຍອ້ອມຕົວ, ສ່ວນຫົວບໍ່ມີເກັດ, ປາກນ້ອຍມີແຂ້ວ 2 ແຖວ ແລະ ມີໜວດ 4 ເສັ້ນ. ສ່ວນສີຈະປ່ຽນແປງໄປຕາມສະພາບແວດລ້ອມ (ສ່ວນຫຼາຍສີຂອງປາໄນເປັນສີນ້ຳເງີນປົນສີເທົາ, ສີເຫຼືອງ ຫຼື ສີຄຳ).ປາໄນມັກອາໃສ່ຢູ່ໃນໜອງ ຫຼື ແມ່ນ້ຳທີ່ມີພື້ນເປັນຕົມ, ນ້ຳໄລຊ້າ. ອຸນຫະພູມ ທີ່ເໜາະສົມໃນການຈະເລີນເຕີບໂຕ ແລະ ຂະຫຍາຍພັນຢູ່ໃນລະຫວ່າງ 20 – 30 c ແລະ ບໍ່ມັກນ້ຳໃສ. ຕາມປົກກະຕິ ແລ້ວມັນມັກປະສົມພັນຢູ່ບ່ອນນ້ຳຕື້ນ ແລະ ເປັນປາທີ່ປັບຕົວເຂົ້າກັບສະພາບແວດລ້ອມໄດ້ງ່າຍພ້ອມທັງທົນຕໍ່ການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບແວດລ້ອມໄດ້ດີ.

. ການຂະຫຍາຍພັນຂອງປາໄນ.
1. ລັກສະນະເພດຂອງປາໄນ ການຈຳແນກເພດຂອງປາໄນມີຄວາມສຳຄັນຕໍ່ການລ້ຽງປາພໍ່ແມ່ພັນເພື່ອຂະຫຍາຍພັນ.
2. ອາຍຸ ແລະ ລະດູການປະສົມພັນ
– ອາຍຸຫຼາຍກວ່າ ຫຼື ເທົ່າກັບ 1 ປີ
– ນ້ຳໜັກຫຼາຍກວ່າ ຫຼື ເທົ່າກັບ 0.8 ກລ
– ລະດູປະສົມພັນຕະລອດປີ
– ອຸນຫະພູມ 18 – 30 C
3. ການປະສົມພັນວິທີການປະສົມພັນມີ 3 ຮູບແບບ ຄື: 1. ປະສົມພັນແບບທຳມະຊາດ 2. ປະສົມພັນແບບເຄິ່ງທຽມ
ເຕັກນິກການລ້ຽງປາໄນ

3. ປະສົມພັນແບບທຽມ
3.1. ການປະສົມພັນແບບທຳມະຊາດ
ວິທີນີ້ ເປັນວິທີທຳອິດ ເຊິ່ງປາໂຕຜູ້ ແລະ ປາແມ່ປະສົມພັນກັນເອງຕາມທຳມະຊາດ ຫຼັງຈາກມັນປະສົມພັນກັນແລ້ວ ໃຫ້ຍ້າຍປາພໍ່ແມ່ພັນອອກຈາກໜອງແລ້ວອານຸບານປານ້ອຍຕໍ່ໄປ.
• ຜົນດີ
– ຈະບໍເສຍເວລາໃນການຄັດເລືອກພໍ່ແມ່ພັນຂື້ນມາປະສົມພັນຜົນເສຍ
– ບໍ່ສາມາດກຳນົດໄລຍະເວລາໃນການປະສົມພັນໄດ້, ຈຳນວນປານ້ອຍບໍ່ສາມາດຮູ້ລະອຽດ ແລະ ຈຳນວນປານ້ອຍບໍ່ໄດ້ຫຼາຍ.

3.2. ການປະສົມພັນແບບເຄິ່ງທຳມະຊາດ
– ວິທີນີ້ປາໂຕຜູ້ ແລະ ໂຕແມ່ທີ່ລ້ຽງໃນໜອງ ຫຼື ໃນອ່າງສາມາດຄວບຄຸມສະພາບແວດລອ້ມ ເພື່ອໃຫ້ປາປະສົມພັນໄດ້ ດ້ວຍການກະຕຸ້ນ.
– ວິທີນີ້ເຮົາຈະຕ້ອງຄັດເລືອກເອົາປາພໍ່ແມ່ພັນທີ່ພ້ອມໃນການປະສົມພັນ.
– ການກະຕຸ້ນມີ 3 ວິທີ 1. ການປ່ຽນນ້ຳ ຫຼື ໃຊ້ຝົນທຽມ 2. ປັບປ່ຽນອຸນຫະພູມນ້ຳໃນບ່ອນຈະປະສົມພັນ 3. ການສັກຢາຮໍໂມນ

3.3. ການປະສົມພັນທຽມຂອງປາໄນ
• ປະສົມພັນແບບແຫ້ງ
• ຫຼັງຈາກເຮົາຄັດເລື່ອກພໍ່ແມ່ພັນໄດ້ແລ້ວຈະເອົາຟັກໄວ້ໃນອ່າງປະສົມພັນປະມານ 4 – 6 ຊົ່ ວ ໂມງ ຈິ່ງສັກຢາຮໍໂມນເພື່ອກະຕຸ້ນໃຫ້ໄຂ່ ແລະ ນ້ຳເຊື້ອມີຄວາມສົມບູນ
• ເມື່ອສັກຢາຮໍໂມນແລ້ວປະມານ 6 – 8 ຊົ່ ວໂມງ ເຮົາກໍສາມາດຮີດໄຂ່ໄດ້.• ອຸນຫະພູມທີ່ເໝາະສົມໃນການປະສົມພັນ 20 – 30 C; ຕໍ່າສຸດ 18 C

3.4. ຮໍໂມນ ແລະ ວິທີການສັກຮໍໂມນ

ກ. ຊະນິດຂອງຮໍໂມນມີຫຼາຍຊະນິດແຕ່ນິຍົມໃຊ້ພຽງ 2 ຊະນິດ ຄື:
1. ຕອມໃຕ້ສະໜອງຂອງປາທີ່ພ້ອມໃນການປະສົມພັນ, ດີທີ່ສຸດແມ່ນມາຈາກປາເກັດແລບ, ປາຫົວໃຫ່ຍ, ປາກິນຫຍ້າ ແລະ ປາໄນ. ຍ້ອນປາຊະນິດນີ້ໃຫ່ຍ ແລະ ງາຍໃນການນຳເອົາຕອມໃຕ້ສະໜອງ (PG)

• ວິທີການເອົາຕອມໃຕ້ສະໜອງ.
– ເອົາຈາກປາທີ່ ພ້ອມປະສົມພັນໄດ້ ຫຼື ຈາກປາທີ່ຂາຍຢູ່ຕາມທ້ອງຕະຫຼາດທີ່ຍັງບໍ່ທັນ ຕາຍ.
– ເມື່ອຜ່າຫົວປາແລ້ວຈະເຫັນສະໜອງປາ ຫຼັງຈາກນັ້ນຄ່ອຍເອົາສະໜອງອອກຈາກກະໂຫລກຫົວ, ຈະເຫັນຕ່ອມສີຂາວຢູ່ໃຕ້ສະໝອງນັ້ນແມ່ນຕ່ອມໃຕ້ສະໝອງທີ່ຕ້ອງການ. ປາທີຜ່າຕັດນ້ຳໜັກ 1 ກລ ຈະໄດ້ຕອມໃຕ້ສະ ໝອງປະມານ 2 – 3 ມລກ

. ຮໍໂມທີ່ສັງເຄາະ ( suprefact )
• ໄດ້ມາຈາກນ້ຳປັດສະວະຂອງແມ່ມານ 2 – 4 ເດືອນ ຊີ່ງແມ່ນແມ່ມານຫົວສາວ Human chorinic gonadotropin (HCG)
• ສ່ວນປະກອບລັກແມ່ນ LH (Luteinizing hormone)
• ຈະຊ່ວຍໃນການກະຕຸ້ນໃຫ້ຖົງນ້ຳເຊື້ອປາຜູ້ຂະຫຍາຍຕົວ, ຈະຊ່ວຍໃຫ້ຮວຍໄຂ່ມີການສຸກໄດ້ເຕັມທີ່ ແລະ ກະຕຸ້ນໃຫ້ປາປ່ອຍຮໍໂມນເພດອອກມາເພື່ອປະສົມພັນ.
3.5. ວິທີການສັກຢາຮໍໂມນ
ໃນການສັກຢາຮໍໂມນເພ່ື່ອກະຕຸ້ນໃຫ້ປາປະສົມພັນໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວໃນຈຸດທີ່ສີດເຂົ້າໃນປາມີ 5 ຈຸດ

3.6. ການຟັກໄຂ່ປາໄນ
ໄຂ່ປາໄນ ເປັນປະເພດໄຂ່ຕິດກັບວັດຖ້າ, ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວຈະໃຊ້ຮັງໄຂ່ຟັກໃສ່ອ່າງຊີມັງ ຫຼື ໜອງປະສົມພັນ ແລະ ຟັກໃສ່ເທິງບົກ ໂດຍໃຊ້ນ້ຳສີດໃສ່ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ໄຂ່ແຫ້ງ. ແຕ່ເຖິງແມ່ນວ່າໄຂ່ຈະເປັນໄຂ່ຕິດກໍ່ຕາມ, ສາມາດຟັກໃສ່ຈວຍໂດຍໃຊ້ລະບົບນ້ຳໝູນວຽນ ເຊີ່ງເຮົາຈະເອົາສານໜຽວອອກຈາກໄຂ
3.7. ຕົວກຳນົດໃນການຟັກແຕກຂອງປານ້ອຍ
• ອຸນຫະພູມຂອງນ້ຳ ໃນລະຫ່ວາງ 18 – 30 C ,ຕໍາສຸດ 18 C
3.8. ປາອະນຸບານ 2-3 ມ ຫາ 30-40 ມື້
» ອັດຕາການໃຫ້ອາຫານ
– ອາທິດທີ່ 1: 80 % / ນ້ຳ ໜັກໂຕປາທັງໝົດ
– ອາທິດທີ່ 2: 50% / ນ້ຳໜັກໂຕປາທັງໝົດ
– ອາທິດທີ່ 3: 30% / ນ້ຳ ໜັກໂຕປາທັງໝົດ
– ອາທິດທີ່ 4: 15% / ນ້ຳ ໜັກໂຕປາທັງໝົດ

III ການລ້ຽງ ແລະ ອາຫານຂອງປາໄນ
• ການລ້ຽງປາໄນສາມາດລ້ຽງໃນໜອງດິນ, ນາເຂົ້າ ແລະ ກະຊັງ
ອັດຕາການປ່ອຍ
– ຊ່ວງອະນຸບານ 150- 200 ໂຕ / ມ2
– ຊ່ວງລ້ຽງເປັນປາຊີ້ນ 2- 3 ໂຕ / ມ2 ໃນໜອງ, ໄລຍະເວລາລ້ຽງ 6 – 8 ເດືອນ 150 – 200 ໂຕ / ມ2 ໃນກະຊັງ, ໄລຍະເວລາລ້ຽງ 4 – 6 ເດືອນ 0.8 – 1 ໂຕ / ມ2 ໃນນາເຂົ້າ, ໄລຍະເວລາລ້ຽງ 3 – 4 ເດືອນ

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: file:///C:/Users/HP/Downloads/hDPExYGLkqRUOvN3.pdf
https://www.thaikasetsart.com/การเลี้ยงปลาไน/
https://pasusat.com/ปลาไน/