ຂໍ້ແນະນຳການໃສ່ຝຸ່ນຢາງພາລາ(ສຳລັບຊາວກະສິກອນ)
ເນື່ອງຈາກວ່າດິນໃນແຕ່ລະພື້ນທີ່ ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນແຕກຕ່າງກັນ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຈຳເປັນຕ້ອງນຳຝຸ່ນມາໃສ່ເພື່ອໃຫ້ຕົ້ນຢາງມີການຈະເລີນເຕີບໂຕ ແລະ ສາມາດໃຫ້ນໍ້າຢາງດີ ມີຄຸນນະພາບສາມາດປາດຢາງໄດ້ໃນໄລຍະເວລາ 5-6 ປີ.
- ການໃສ່ຝຸ່ນ ຕ້ອງໃຫ້ຫ່າງຈາກຕົ້ນຢາງປະມານ 10-15 ຊັງຕີແມັດ
1. ການໃສ່ປຸ໋ຍກ່ອນປາດຢາງ
– ຄວນໃສ່ປຸ໋ຍຕາມອັດຕາ ແລະ ອາຍຸຂອງຕົ້ນຢາງ(ຕາຕະລາງ1)
– ສຳລັບພື້ນທີ່ຄ້ອຍຊັນ ຄວນໃສ່ປຸ໋ຍໂດຍວິທີຂຸດຂຸມ 2-3 ຂຸມຕາມແລວຊົງຟຸ່ມຂອງຕົ້ນຢາງ ແລະ ເອົາດິນຖົມ ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ຖືກເຊາະລ້າງຈາກນໍ້າຝົນ.
– ຄວນໃສ່ປຸ໋ຍໃນເວລາດິນມີຄວາມຊຸ່ມຊື່ນແຕ່ບໍ່ຄວນໃສ່ໃນລະດູແລ້ງ ຫຼື ມີຝົນຕົກລິນຕິດຕໍ່ກັນເປັນເວລາຫຼາຍວັນ
ຕາຕະລາງ 1: ເວລາ ແລະ ອັດຕາປຸ໋ຍທີ່ໃຊ້ກັບຕົ້ນຢາງກ່ອນໄລຍະປາດຢາງ
ປີທີ | ອາຍຸຕົ້ນຢາງ(ເດືອນ) | ອັດຕາປຸ໋ຍ(20-10-12)(ກຼາມ/ຕົ້ນ) | ອັດຕາຝຸ່ນອິນຊີ(ກຼາມ/ຕົ້ນ) |
1 | 2 | 60 | 1 |
5 | 80 | 1 | |
11 | 100 | 1 | |
2 | 14 | 110 | 2 |
16 | 110 | 2 | |
23 | 110 | 2 | |
3 | 28 | 180 | 2 |
36 | 180 | 2 | |
4 | 40 | 180 | 2 |
47 | 180 | 2 | |
5 | 52 | 200 | 2 |
59 | 200 | 2 | |
6 | 64 | 200 | 2 |
71 | 200 | 2 |
2. ການໃສ່ຝຸ່ນຫຼັງການປາດຢາງ
ເຮັດໂດຍວິທີການຂຸດຂຸມຂະໜາດ 40X 40 ຊັວງຕີແມັດ ໃນບໍລິເວນລະຫວ່າງແຖວຕໍ່ແຖວຄວນໃສ່ຝຸ່ນບົ່ມໃນເວລາດິນມີຄວາມຊຸ່ມພຽງພໍ ແລະ ໃສ່ກ່ອນປຸ໋ຍປະມານ 15 ຫາ 20 ວັນ
3. ວິທີເຮັດຝຸ່ນບົ່ມເປັນກອງ
ດິນທີ່ປູກຢາງພາລາສ່ວນໃຫ່ຍ ເປນທີ່ດິນທີ່ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນຕໍ່າການເພີ່ມອິນຊີໃນດິນທີ່ເໝາະສົມນັ້ນ ຄືການໃສ່ຝຸ່ນບົ່ມເພື່ອເພີ່ມຜົນຜະລິດຕໍ່ຢາງພາລາ ແລະ ຊ່ວຍຫຼຸດຜ່ອນປະລິມານການໃສ່ປຸ໋ຍລົງໄດ້ເຖິງ 25-50%
- ປະເພດຝຸ່ນແບ່ງອອກເປັນ 3 ປະເພດຄື:
1 ຝຸ່ນຄອກຂີ້ງົວ, ຂີ້ຄວາຍ, ຂີ້ໝູ
2 ຝຸ່ນພືດສົດ: ພືດທີ່ຍັງບໍ່ຕາຍ, ເນົ່າເປື່ອຍໄດ້ງ່າຍ
3 ຝຸ່ນບົ່ມຫຼືຝຸ່ນໝັກ: ມີສ່ວນປະສົມດັ່ງນີ້:
ຕາຕະລາງ 2: ວັດສະດຸສຳລັບເຮັດຝຸ່ນບົ່ມ ຫຼື ໝັກ
ລາຍການ | ຈຳນວນຝຸ່ນ | ຫົວໜ່ວຍ |
ເສດພືດ | 1,000 | ກິໂລກຼາມ |
ຂີ້ສັດ | 200 | ກິໂລກຼາມ |
ຝຸ່ນເລັ່ງ(ຍູເຮັຍ) | 2 | ກິໂລກຼາມ |
ສານເລັ່ງຢາງ | 150 | ກິໂລກຼາມ |
ນໍ້າ | 20 | ລິດ |
ຂັ້ນຕອນການເຮັດຝຸ່ນ
ເອົາເສດພືດເຊັ່ນ: ເຟືອງ, ກາກອ້ອຍ, ແກບ, ຫຍ້າຄາ, ຕົ້ນສາລີ, ຕົ້ນອ້ອຍ, ຜັກຕົບ, ຕົ້ນຫຍ້າກັບພືດທີ່ມີຢູ່ແລ້ວຢຽດໃຫ້ແໜ້ນພ້ອມທັງຫົດນໍ້າໃຫ້ປຽກ, ຈາກນັ້ນແບ່ງມູນສັດ, ສານເລັ່ງ ແລະ ປຸ໋ຍເລັ່ງໂຮຍໃສ່ເທິງໃຫ້ທົ່ວເຮັດແບບນີ້ຈົນກວ່າກອງຝຸ່ນຈະສູງ 1-1,5 ແມັດ. ຊັ້ນເທິງສຸດໃຊ້ດິນທີ່ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນປົກໃຫ້ມີຄວາມໜາ 1-3ຊັງຕີແມັດ ເພື່ອປ້ອງກັນຄວາມຊຸ່ມ. ການປະຕິບັດງານ ແລະ ບົວລະບັດກອງຝຸ່ນອິນຊີນີ້ເຮັດໄດ້ໂດຍການໝັ້ນຫົດກອງຝຸ່ນໃຫ້ສະໝໍ່າສະເໝີໃຫ້ມີຄວາມຊຸ່ມໃນກອງ 5060% ໂດຍສັງເກດເບິ່ງກອງຝຸ່ນອິນຊີບໍ່ໃຫ້ແຫ້ງເກີນໄປ ຫຼື ປຽກຫຼາຍ ເພາະຈະເປັນການກະທົບຕໍ່ການຍ່ອຍສະຫຼາຍຂອງຈຸລິນຊີ. ພາຍຫຼັງໄດ້ 7-10 ວັນຕ້ອງປິ້ນກອ້ງຝຸ່ນເພື່ອລະບາຍອາກາດ ແລະ ຄວາມຮ້ອນພາຍໃນກອງ ແລະ ວັດສະດຸປະສົມເຂົ້າກັນ.
ຝຸ່ນບົ່ມຕ້ອງສັງເກດເບິ່ງດັ່ງນີ້
1. ສີຂອງຝຸ່ນຈະເປັນສີນໍ້າຕານເຂັ້ມ
2. ເມືອຈັບເບິ່ງຈະອ່ອນ ແລະ ນຸ້ມດີ
3. ໃນກອງຝຸ່ນຈະປະກົດມີຫຍ້າເກີດຂື້ນ
4. ອຸນຫະພູມໃນກອງຝຸ່ນຈະໃກ້ຄຽງກັບອຸນຫະພູມຂ້າງນອກ
ການນຳໃຊ້ຝຸ່ນບົ່ມໄປໃສ່ສວນຢາງພາລາ
ເມືອໄດ້ຝຸ່ນບົ່ມແລ້ວຊາວກະສິກອນ ກໍ່ສາມາດນຳເອົາຝຸ່ນໄປໃຊ້ໃນຕົ້ນຢາງພາລາໂດຍການຂຸດເປັນຂຸມທຳມະດາແລ້ວກໍ່ເອົາຝຸ່ນລົງໃສ່ຂຸມຕາມອັດຕາທີ່ໄດ້ແນະນຳຂ້າງເທິງ
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ຂໍ້ແນະນຳການໃສ່ຝຸ່ນຢາງພາລາ, ຂະແໜງສົ່ງເສີມກະສິກຳ-ປ່າໄມ້ ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ