ເຕັກນິກການລ້ຽງປາດຸອຸຍ

ວິທີການລ້ຽງ ແລະ ເບີ່ງແຍງປາດຸອຸຍ ຫຼັກໆມີ 2 ຮູບແບບດັ່ງນີ້:
1. ການລ້ຽງໃນອ່າງຊີເມັນ ຄວນປັບສະພາບນ້ຳໃນອ່າງທີ່ລ້ຽງໃຫ້ມີສະພາບເປັນກາງ ຫຼື ດ່າງເລັກນ້ອຍ ລະດັບນ້ຳໃນອ່າງເມື່ອເລີ້ມປ່ອຍລູກປາຂະໜາດ 2-3 ຊມ. ຄວາມເລິກປະມານ 20-30 ຊມ. ເມື່ອລູກປາໃຫຍ່ຂື້ນຄ່ອຍໆເພີ່ມລະດັບນ້ຳໃຫ້ສູງຂື້ນຕາມລຳດັບ ໂດຍເພີ່ມລະດັບນ້ຳປະມານ 5 ຊມ./ 1 ອາທິດ ໃຫ້ອາຫານປະມານ 3-7 ເປີເຊັນ ຂອງນໍ້າໜັກໂຕປາໃນອັດຕາ 50-70 ໂຕ/ຕຮມ. ປາຈະເຕີບໃຫຍ່ໄດ້ປະມານ 200 ກຼາມ/ໂຕ ໃນໄລຍະເວລາສັ້ນໆປະມານ 90 ມື້ ອັດຕາການລອດປະມານ 80% ເຊິ່ງອາຫານທີ່ໃຊ້ລ້ຽງສາມາດໃຫ້ອາຫານຊະນິດຕ່າງໆ ທົດແທນອາຫານເມັດໄດ້ ໂດຍໃຊ້ອາຫານຈຳພວກໄສ້ໄກ່ ຫຼື ປາເປັດປະສົມກັບເສດອາຫານກໍ່ໄດ້ແຕ່ຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຖ່າຍເທນ້ຳ ເພື່ອປ້ອງກັນນ້ຳເສຍຫລາຍກວ່າການຖ່າຍເທນ້ຳເມື່ອລ້ຽງດ້ວຍອາ
ຫານເມັດ.

2. ການລ້ຽງໃນບໍ່ດີນ ຈະຕ້ອງກ່ຽມບໍ່ຕາມຫຼັກການກ່ຽມບໍ່ລ້ຽງປາທົ່ວໆໄປ ດັ່ງນີ້:
2.1. ຕາກກົ້ນບໍ່ໃຫ້ແຫ່ງ ປັບສະພາບກົ້ນບໍ່ໃຫ້ສະອາດ
2.2. ໃສ່ປູນຂາວເພື່ອປັບສະພາບຂອງດິນໂດຍໃຊ້ປູນຂາວໃນອັດຕາປະມານ 60-100 ກກ/ໄລ່
2.3. ໃສ່ປຸຍຄອກເພື່ອໃຫ້ເກີດອາຫານທຳມະຊາດສຳລັບລູກປາໃນອັດຕາປະມານ 40-80 ກກ/ໄລ່
2.4. ໃສ່ນ້ຳໃນອ່າງໂດຍກອງບໍ່ໃຫ້ສັດຕູຂອງລູກປາຕິດເຂົ້າມານຳນ້ຳ ຈົນມີລະດັບນ້ຳເລິກ 30-40 ຊມ.
ຫຼັງຈາກນັ້ນມື້ຕໍ່ມາຈື່ງປ່ອຍປາ ແລະ ເພື່ອໃຫ້ລູກປາມີອາຫານກີນ ຄວນເຕີມໄຮແດງໃນອັດຕາປະມານ 5 ກິໂລກຼາມ/ໄລ່. ຫຼັງຈາກນັ້ນຈື່ງໃຫ້ອາຫານປະສົມແກ່ລູກປາທີ່ນຳມາລ້ຽງ ຄວນກວດເບີ່ງວ່າມີສະພາບປົກະຕິບໍ່ ການປ່ອຍລູກປາລົງອ່າງລ້ຽງຈະຕ້ອງປັບສະພາບອຸນຫະພູມຂອງນ້ຳໃນຖົງ ແລະ ນ້ຳໃນອ່າງໃຫ້ເທົ່າໆກັນກ່ອນໂດຍການແຊ່ຖົງໃສ່ລູກປາໃນນ້ຳ 30 ນາທີ ຈຶງປ່ອຍລູກປາຄວນເປັນຕອນແລງ ຫຼື ຕອນເຊົ້າ.

ຂັ້ນຕອນການລ້ຽງ.
1. ອັດຕາການປ່ອຍລູກປາດຸກອຸຍ ລູກປາຂະໜາດ 2-3 ຊມ. ຄວນປ່ອຍປະມານ 40-100 ໂຕ/ຕຮມ. ຊື່ງຂື້ນຢູ່ກັບວິທີໃນການລ້ຽງ ຄືຊະນິດຂອງອາຫານ, ຂະໜາດຂອງອ່າງ ແລະ ລະບົບການຖ່າຍນ້ຳ ຊຶ່ງປົກະຕິທົ່ວໄປອັດຕາການປ່ອຍລ້ຽງປະມານ 50 ໂຕ/ຕຮມ. ແລະ ເພື່ອປ້ອງກັນໂລກຊື່ງອາດຈະຕິດມາກັບລູກປາໃຊ້ນຳຢາຟອມມະລີນໃສ່ໃນອ່າງລ້ຽງອັດຕາຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນປະມານ 30 ສ່ວນໃນລ້ານ ( 3ລິດ/ນໍ້າ100ຕັນ )ໃນມື້ທີ່ປ່ອຍລູກປາບໍ່ຈໍາເປັນຕ້ອງໃຫ້ອາຫານ ຄວນໃຫ້ອາຫານໃນມື້ຕໍ່ມາ.

2. ການໃຫ້ອາຫານ ເມື່ອປ່ອຍລູກປາລົງອ່າງແລ້ວ ຄວນໃຫ້ອາຫານປະສົມໃສ່ນ້ຳປັ້ນເປັນກ້ອນໃຫ້ລູກປາກີນໂດຍໃຫ້ກີນກີນມື້ລະ 2 ເທື່ອ ຫວ່ານໃຫ້ກີນທົ່ວອ່າງໂດຍສະເພາະໃນບໍລິເວນຂອບອ່າງ ເມື່ອລູກປາມີຂະໜາດຄວາມຍາວປະມານ 5-7 ຊມ. ສາມາດຝຶກໃຫ້ກີນອາຫານເມັດໄດ້ ຫຼັງຈາກນັ້ນເມື່ອປາໃຫຍ່ຂື້ນຈົນມີຄວາມຍາວ 15 ຊມ. ຂື້ນໄປຈະໃຫ້ແຕ່ອາຫານເມັດແຕ່ຢ່າງດຽວ ຫຼື ອາຫານເສີມຊະນິດຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ປາເປັດປະສົມກັບຮຳລະອຽດອັດຕາ 9:1 ຫຼືໃຫ້ອາຫານຫຼຸດຕົ້ນທຶນ ເຊັ່ນ: ອາຫານປະສົມບົດຈາກສ່ວນຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ກະດູກໄກ່, ໄສ້ໄກ່, ເສດຂະໜົມປັງ ຫຼືເສດອາຫານຕ່າງ ນຳມາບົດລວມກັນແລ້ວປະສົມໃຫ້ປາກີນ ແຕ່ການໃຫ້ອາຫານປະເພດນີ້ຈະຕ້ອງລະວັງເລື່ອງຄຸນນະພາບຂອງອ່າງລ້ຽງໃຫ້ດີ ເມື່ອລ້ຽງໄດ້ປະມານ 3-4 ເດືອນ ປາຈະມີຂະໜາດປະມານ 200-400 ກຼາມ/ໂຕ ເຊີ່ງຜົນຜະລິດຈະໄດ້ປະມານ 10-14 ຕັນ/ໄລ່ ອັດຕາການຕາຍປະມານ 40-70%

3. ການຖ່າຍເທນ້ຳ ເມື່ອຕ້ອນເລີ້ມລ້ຽງໃໝ່ໆລະດັບຄວາມເລິກໃນອ່າງຄວນມີຢູ່ປະມານ 10-40 ຊມ. ເມື່ອລູກປາໃຫຍ່ຂື້ນໃນເດືອນທຳອິດຈື່ງເພີ້ມລະດັບນ້ຳສູງປະມານ 50-60 ຊມ. ຫຼັງຈາກນັ້ນເມື່ອເລີ່ມເຂົ້າເດືອນທີ່ 2 ຄວນເພີ້ມລະດັບນ້ຳໃຫ້ສູງຂື້ນ 10 ຊມ/ອາທິດ. ຈົນລະດັບນ້ຳໃນອ່າງມີຄວາມເລິກ 1.20-1.50 ມ. ການຖ່າຍເທນ້ຳຄວນເລີ້ມແຕ່ການລ້ຽງຜ່ານໄປປະມານ 1 ເດືອນໂດຍຖ່າຍນ້ຳປະມານ 20% ຂອງນ້ຳໃນອ້າງ 3 ມື້/ເທື່ອ ຫຼືນ້ຳໃນອ່າງເລິ້ມເປຶ້ອນຕ້ອງຖ່າຍນ້ຳຫລາຍກວ່າປົກະຕິ.
ພະຍາດຂອງປາດຸກລ້ຽງ ແບ່ງອາການຂອງພະຍາດເປັນກຸ່ມໃຫຍ່ໆ ດັ່ງນີ້:
1. ອາການຕິດເຊື້ອຈາກເບັກທີເລີຍ ຈະມີອາການຕົກເລືອກມີບາດຕາມລຳໂຕ ແລະ ຄີ ຕາຂຸ່ນ ໜວດງໍ ກົກຫູບວມ ກີນອາຫານໜ່ອຍລົງ ຫຼືບໍ່ກີນອາຫານ, ລອຍໂຕ
2. ອາການຈາກປຣາສິດ ເຂົ້າເກາະໂຕປາຈະເຮັດໃຫ້ມີເມື້ອກຫຼາຍ ມີບາດຕາມລຳໂຕ ຕົກເລືອດ ຄີເປື່ອຍ ຈຸດສີຂາວຕາມລຳໂຕ ສີຕາມລຳໂຕຈີດ ຫຼືເຂັມຜິດປົກະຕິ, ຟັນພືມຈີດ, ລອຍນ້ຳຜິດປົກະຕິບໍ່ມີທິດທາງ
3. ອາການຈາກອາຫານມີຄຸນນະພາບບໍ່ເໝາະສົມ ຖ້າບໍ່ມີວິດຕະມິນ ບີປາຈະລອຍນ້ຳໂຕແຂງ ແລະ ຊັກ
4. ອາການຈາກຄຸນນະພາບນ້ຳໃນອ່າງດີນບໍ່ດີ ປາຈະລອຍນ້ຳຂື້ນລົງໄວກວ່າປົກກະຕິ ຄີເປື່ອຍໜວດງໍ ຟັນພິຶມຈືດ ແລະ ບວມ ລຳໂຕຈືດ ບໍ່ກີນອາຫານທ້ອງບວມ
ວິທີປ້ອງກັນພະຍາດ.
1. ຄວນກະກຽມອ່າງ ແລະ ນ້ຳຕາມວິທີການທີ່ເໝາະສົມກ່ອນປ່ອຍລູກປາ
2. ຊື້ພັນປາຈາກແຫຼ່ງທີ່ເຊື່ອຖືໄດ້ ວ່າແຂງແຮງ ແລະ ປາດສະຈາກພະຍາດ
3. ໝັ່ນກວດເບີ່ງອາການຂອງປາຢ່າງສະເໝີ ຖ້າເຫັນອາການຜິດປົກກະຕິຄວນຮິບຫາສາເຫດ ແລະ ແກ່ໄຂໂດຍໄວ
4. ຫຼັງຈາກປ່ອຍປາລ້ຽງແລ້ວ 3-4 ມື້ ຄວນສາດນໍ້າຢາຟອມມະລິນ 2-3 ລິດ/ປະລິມານນໍ້າ 100 ຕັນ ແລະ ຫາກປາເກີດພະຍາດພາຍນອກ ໃຫ້ແກ່ໄຂໂດຍສາດນ້ຳຢາຟອມມະລິນໃນອັດຕາ 4-5 ລິດ/ປະລິທມານນໍ້າ 100 ຕັນ
5. ປຽນຖ່າຍນ້ຳຈາກລະດັບກົ້ນອ່າງຢ່າງສະໝ່ຳ ສະເໝີ
6. ຢ່າໃຫ້ອາຫານຈົນເຫຼືອ

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: www.fisheries.go.th ( ສູນວິໃຈ ແລະ ພັດທະນາປະມົງນໍ້າຈືດພະເຍົາ )

ຂໍ້ມູນເພີມຕື່ມ:

ຂໍ້ມູນເຕັກນິກ:

ວີດີໂອ:

ຕິດຕໍ່:

ຮຽບຮຽງໂດຍ: ສຸລິວົງ ກອງມະນີວົງ, ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນ່າຊົນລະບົດ