ເຕັກນິກການປູກໝາກຖົ່ວພຸ່ມ
ລັກສະນະທາງວິທະຍາສາດ.
ຖົ່ວພຸ່ມມີຊື່ສາມັນວ່າ cowpea ພັນທີ່ນິຍົມປູກໃນປະເທດເຮົາຄື ໝາກຖົ່ວພຸ່ມແດງ ຫຼືລາຍ ຊື່ງເປັນພັນພື້ນເມືອງ ແລະຖົ່ວພຸ່ມດຳ ນິຍົມປູໃນພາກເໜືອ ຖົ່ວພຸ່ມເປັນໄມ້ລົ້ມລຸກ ມີລຳຕົ້ນເປັນພຸ່ມໃຫຍ່ແຕກກີ່ງການສາຂາຫຼາຍລຳຕົ້ນສູງ ປະມານ 0.5-1 ມ. ດອກມີສີເຫຼືອງ ຫຼືສີຂຽວອົມເຫຼືອງ.
ສະພາບອາກາດ ແລະດິນທີ່ເໝາະສົມ.
ຈະເລີນເຕີບໃຫຍ່ ແລະຂື້ນໄດ້ດີໃນທຸກສະພາບອາກາດ ແລະໃນດິນເກືອບທຸກຊະນິດ.
ພັນ: ພາກເໜືອນິຍົມປູຖົ່ວພຸ່ມແດງ ແລະດຳມັກດິນພຸ່ຍທີ່ມີການລະບາຍນ້ຳທີ່ດີ ຈະເລີນເຕີບໃຫຍ່ໄວ.
ລະດູປູກ: ຊ່ວງທີ່ເໝາະສົມຄືຕົ້ນລະດູຝົນ (ປະມານເດືອນພືດສະພາ) ເໝາະກັບດິນທີ່ເປັນດອນ ມີການລະບາຍນໍ້າທີ່ດີ ໄຖເມື່ອອາຍຸປະມານ 65 ມື້ (ໄລຍະອອກດອກ) ຈະໃຫ້ນໍ້າໜັກປະມານ 2.4 ຕັນ/ໄລ່.
ການກຽມດິນ ແລະປູກ.
ການກຽມດິນມີຜົນຕໍ່ການໃຫ້ມວນຊິວະພາບ ແລະຜົນຜະລິດ ມີ 3 ວິທີດັ່ງນີ້:
1. ປູກແບບຫວ່ານ. ເປັນວິທີສະດວກປະຫຍັດເວລາ ແລະແຮງງານ ໂດນຫວ່ານແກ່ນພັນໄປທົ່ວໜານອັດຕາ 8 ກິໂລກຼາມ/ໄລ່.
2. ປູກແບບໂຮຍເປັນແຖວ. ໃຊ້ແກ່ນໂຮຍເປັນແຖວໄລຍະແຖວ 50-75 ຊມ. ແລ້ວປົກດ້ວຍດິນບາງໆ ໃຊ້ແກ່ນ 6-8 ກິໂລກຼາມ/ໄລ່. ວິທີນີ້ຂ້ອນຊ້າ ແລະເປືອງແຮງງານກວ່າວິທີຫວ່ານ.
3. ປູກແບບຫຍອດເປັນຂຸມ. ວິທີນີ້ຈະຊ້າ ແລະບໍ່ສະດວກໃນທາງປະຕິບັດ ນິຍົມປະຕິບັດໃນກໍລະນີແກ່ນພັນມີຈຳກັດ ໃຊ້ໄລຍະປູກ 30×50 ຊມ ຫຍອດ 2-3 ແກ່ນຕໍ່ຂຸມໃຊ້ແກ່ນ 4-5 ກິໂລກຼາມ/ໄລ່.
ຫຼັງຈາກໝາກຖົ່ວພຸ່ມອອກດອກກໍ່ໃຫ້ໄຖ: ເຊີ່ງໃນຊ່ວງໄຖດິນຄວນໃຫ້ມີຄວາມຊຸ່ມຢູ່ ເພື່ອໃຫ້ຍ່ອຍສະຫຼາຍໄດ້ໄວຂື້ນ.
ການປູກເພື່ອເກັບແກ່ນພັນ.
ຈະຕ້ອງມີການກຽມດິນໃຫ້ດີໂດຍມີການໄຖ 1 ເທື່ອ ຕາກດິນໄວ້ປະມານ 1 ອາທິດ ເກັບວັດສະພຶດອອກໃຫ້ໝົດຈາກນັ້ນໄຖແປ ແລະຄາດອີກເທື່ອໜື່ງ ເມື່ອຄວາມຊຸ່ມໃນດີນພໍເໝາະຈື່ງປູກ ຊື່ງສາມາດປູກໄດ້ທັງແບບໂຮຍເປັນແຖວ (ໄລຍະຫ່າງແຖວ 50-70 ຊມ). ແລະປູກແບບຫຍອດຂຸມ (ໄລຍະປູກ 30-50 x 75-100 ຊມ). ຫຍອດ 2-3 ແກ່ນຕໍ່ຂຸມໃຊ້ແກ່ນ 3-4 ກິໂລກຼາມ/ໄລ່.
ການເບີ່ງແຍງຮັກສາ.
ຖອນແຍກໃຫ້ເຫຼືອ 1-2 ຕົ້ນເມື່ອໝາກຖົ່ວພຸ່ມອາຍຸໄດ້ 2-3 ອາທິດ ພວນດິນຖົມກົກຕົ້ນ ກໍາຈັດວັດສະພຶດໃສ່ປຸຍເຄມີສູດ 3-6-9 ອັດຕາ 20-25 ກິໂລກຼາກ/ໄລ່ ປະສົມສານປ້ອງກັນສັດຕູພຶດ ຖົ່ວພຸ່ມສາມາດທົນຕໍ່ພະຍາດ ແລະແມງໄດ້ປານກາງ ແຕ່ຖ້າປູກໃນລະດູແລ້ງມັກຈະພົບບັນຫາເລື່ອງປວກທຳລາຍຮາກ.
ການເກັບກ່ຽວ.
ໝາກຖົ່ວພຸ່ມມີອາຍຸ 65-80 ມື້ ເຊີ່ງໝາກຈະສຸກບໍ່ພ້ອມກັນ ເກັບເທື່ອທຳອິດເມື່ອອາຍຸ 65-70 ມື້ ເກັບປະມານ 2-3 ເທື່ອ ແຕ່ລະເທື່ອຫ່າງກັນປະມານ 1 ອາທິດ ໃຫ້ຜົນຜະລິດປະມານ 80-120 ກິໂລກຼາມ/ໄລ່ ແກ່ນພັນສາມາດເກັບ
ຮັກສາໄວ້ໄດ້ດົນ 6-12 ເດືອນ.
ການໃຊ້ປະໂຫຍດ.
ການປູກເປັນພຶດປຸຍສົດໂດຍປູກສະຫຼັບກັບພຶດຫຼັກເຊັ່ນ: ໝາກສາລີ, ມັນຕົ້ນ ໂດຍຫວ່ານກ່ອນປູກພຶດຫຼັກ ຢ່າງໜ້ອຍ 45-60 ມື້ ແລ້ວໄຖດິນເມື່ອອາຍຸປະມານ 45-60 ມື້ ຫຼືປູກແຊມໃນລະຫວ່າງແຖວຂອງພຶດຫຼັກ ໂດຍປູກຫຼັງພຶດຫຼັກ 1-2 ອາທິດ ໂດຍຈະໃຫ້ທາດໄນໂຕຣເຈນ 10-20 ກິໂລກຼາມ/ໄລ່ ຫຼືໃຫ້ປະລິມານທາດ N, P, K, Ca, Mg ສະເລ່ຍເທົ່າກັບ 2.68, 0.39, 2.46, 0.87 ແລະ 0.48% ຕາມລໍາດັບ ແນວໃດກໍ່ຕາມນໍ້າໜັກ ມວນຊີວະພາບ ປລະປະລິມານທາດອາຫານຂື້ນຢູ່ກັບປັດໃຈຂອງດິນ ແລະການຈັດການ.
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ສຳນັກງານພັດທະນາທີ່ດິນ ເຂດ 5 ( ປະເທດໄທ )
ຂໍ້ມູນເພີມຕື່ມ:
ຂໍ້ມູນເຕັກນິກ:
ວີດີໂອ:
ຕິດຕໍ່:
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ສຸລິວົງ ກອງມະນີວົງ, ສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນລະບົດ