ການປູກເຜືອກ
ເຜືອກມີຊື່ວິທະຍ່ສາດ: Colocasia esculenta (L.) Schott , ວົງຕະກຸນ: Araceae.ເຜືອກ ຈັດຢູ່ໃນປະເພດພືດຜັກ ທີ່ມີຫົວຂະໜາດ ເສັ້ນຜ່າກາງ 3-7 ຊມ (ຫົວນ້ອຍ) ຫຼື 10-15 ຊມ (ຫົວໃຫຍ່) ແລະ ມີເກັດເປັນວົງແຫວນຢູ່ດ້ານເທິງ ບ່ອນທີ່ໃບໄດ້ຫຼຸດອອກ. ເຜືອກມີໃບແຕ່ 5-7 ໃບ ຍາວເຖິງ 50 ຊມ, ກວ້າງ 15-20 ຊມ, ສີຂຽວແກ່ ຫາ ຂຽວອ່ອນ ຊຶ່ງບາງຄັ້ງກໍມີຈຸດ ຫຼື ເສັ້ນດ່າງ ແລະ ມີກ້ານໃບສີຂຽວ ຫຼື ສີມ່ວງ ທີ່ມີຄວາມຍາວເຖິງ 1 ມ. ກາບຫຸ້ມໃບເປັນສີເຫຼືອງ ແລະ ແຄບ ມີຄວາມຍາວແຕ່ 15-35 ຊຕມ. ສຳລັບການອອກດອກອອກໝາກຂອງມັນນັ້ນຍັງບໍ່ທັນໄດ້ມີການສັງເກດ ຫຼື ຕິດຕາມເທື່ອ. ເຜືອກທີ່ພົບເຫັນ ມີຢູ່ສອງພັນ ຄື: ເຜືອກຫົວໃຫຍ່ ພັນ esculentum ທີ່ມີການປູກກັນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ແລະ ເຜືອກຫົວນ້ອຍ ພັນ antiquorum (Schott) Hubb. & Rehd. ມີເຜືອກຊະນິດຕ່າງໆທີ່ມີການປູກກັນຢູ່ທົ່ວບັນດາປະເທດເຂດຮ້ອນ ແລະ ກໍມີຫຼາຍຊະນິດເຜືອກປ່າ ທີ່ຖືກພົບເຫັນຢູ່ເຂດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ຊຶ່ງອາດຈະເຄີຍປູກກັນມາຕັ້ງແຕ່ກ່ອນທີ່ຈະມີການປູກເຂົ້າພຸ້ນ ກໍເປັນໄດ້.
ເຜືອກເປັນພືດເສດຖະກິດລະດັບທ້ອງຖິ່ນທີ່ສຳຄັນອີກພືດໜຶ່ງ ຄົນເຮົາມັກນິຍົມບໍລິໂພກ ເພາະມີກິ່ນຫອມ ແລະ ລົດຊາດດີ ເປັນພືດຫົວທີ່ເປັນອາຫານທີ່ສຳຄັນອີກຊະນິດໜຶ່ງ ຫົວເຜືອກຈະມີສ່ວນປະກອບເປັນພວກແປ້ງ ແລະ ແຮາທາດຕ່າງໆສ່ວນໃບປະກອບດ້ວຍໂປຼຕີນ ແລະ ແຮທາດ ຊຶ່ງໃບເຜືອກນໍາໄປໃຊ້ເປັນອາຫານສັດໄດ້ອີກດ້ວຍ ແລະ ມີເຜືອກບາງປະເພດທີ່ໃຊ້ໃບສຳລັບບໍລິໂພກຊຶ່ງຫົວຈະມີຂະໜາດນ້ອຍ ບໍເໝາະສຳລັບບໍລິໂພກ ໃນປະຈະບັນເຜືອກກໍາລັງເປັນທີ່ນິຍົມຂອງຕະຫຼອດຕ່າງປະເທດ ເຊັ່ນ ອ໋ອດສະເຕເລຍ ຮ່ອງກົງ ຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ມາເລຊາຍ
I. ສະພາບດິນຟ້າອາກາດ
ເຜືອກເປັນພືດຫົວທີ່ມີຕົ້ນຄືກັບກັບບອນ ມີຄວາມຕ້ອງການນໍ້າ ຫຼື ຄວາມຊຸ່ມໃນການຈະເລີນເຕີບໂຕຂ່ອນຂ້າງສູງເຜືອກຈຶ່ງມັກຄວາມອຸດົມສົມບູນ ແລະ ສາມາດອູ້ມນໍ້າໄວ້ໄດ້ດົນ ສາມາດປູກໄດ້ທົ່ວທຸກພາກໃນແຫຼ່ງທີ່ມີລະບົບນໍ້າຊົນລະປະທານດີຈະສາມາດປູກໄດ້ຕະຫຼອດປີ ສ່ວນໃນບ່ອນທີ່ມີນໍ້າຈຳກັດຄວນປູກພືດໃນຊ່ວງລະດູຝົນເທົ່ານັ້ນ ເຜືອກປູກໄດ້ທັ້ງດິທົ່ງພຽງ ແລະ ພູດອຍ ສະພາບໄຮ່ທີ່ສູງຊັນ ແລະ ປູກໄດ້ໃນດິນຊາຍຫຼາຍຊະນິດ ດິນທີ່ເໝາະສຳລັບການປູກເຜືອກຫຼາຍທີ່ສຸດຄື ດິນປົນຊາຍມີອິນຊີວັດຖຸສູງ ໜ້າດິນເລີກ ລະບາຍນໍ້າໄດ້ດີ ໂດຍປົກກະຕິໃສ່ປຸ໋ຍອິນຊີ ເຊັ່ນ ຝຸ່ນຄອກ ແລະ ຝຸ່ນໝັກຈຳນວນຫຼາຍກ່ອນປູກໂດຍຫວ່ານ ແລະ ໄຖປົກກ່ອນປູກ 2-3 ອາທິດ ແລະ ເພີ່ມປຸ໋ຍໄນໂຕເຈນ ແລະ ໂປເຕຊຽມ ລະຫວ່າງພືດຈະເລີນເຕີບໂຕຈະໃຫ້ຜົນຜະລິດດີ ຄ່າຄວາມເປັນກົດເປັນດ່າງຂອງດິນລະຫວ່າງ 5,5-6,5 ອຸຫະພູມທີ່ເໝາະສົມຕໍ່ການຈະເລີນເຕີບໂຕປະມານ 21-27 ອົງສາ
II. ການຂະຫຍາຍພັນ
1. ການຂະຫຍາຍພັນໂດຍໃຊ້ໜໍ່ເປັນສ່ວນທີ່ແຕກອອກມາເປັນຕົ້ນເຜືອກຂະໜາດນ້ອຍຢູ່ອ້ອມໆຕົ້ນໃຫ່ຍເມື່ອແຍກອອກຈາກຕົ້ນໃຫ່ຍຫຼືຕົ້ນແມ່ແລ້ວສາມາດນໍາລົງໄປປູກໄດ້ເລີຍ
2. ການຂະຫຍາຍພັນໂດຍການໃຊ້ຫົວຫຼືທີ່ຊາວກະສິກອນເອີນວ່າລູກເຜືອກຊຶ່ງເປັນຫົວຂະໜາດນ້ອຍທີ່ເກີດອ້ອມໆຫົວເຜືອກຂະໜາດໃຫ່ຍ ວິທີນີ້ເປັນວິທີ່ນິຍົມທົ່ວໄປແຕ່ໃນການປູກແຕ່ລະຄັ້ງຄວນເລືອກເຜືອກທີ່ມີຂະໜາດປານກາງບໍ່ໃຫ່ຍເກີນໄປ ຫົວພັນທີ່ມີຂະໜາດສະໝໍ່າສະເໝີຈະເຮັດໃຫ້ເຜືອກທີ່ປູກແຕ່ລະຕົ້ນລົງຫົວໃນເວລາໃກ້ຄຽງກັນ ເກັບຜົນຜະລິດໄດ້ພ້ອມກັນ ແລະ ທີ່ສຳຄັນຈະເຮັດໃຫ້ບໍ່ມີຫົວນ້ອຍ ແລະ ໃຫ່ຍແຕກຕ່າງກັນ
– ລະດູປູກ
ປະເທດເຮົາສາມາດປູກເຜືອກໄດ້ທົ່ວທຸກພາກ ແລະ ທຸກລະດູຕະຫຼອດປີຊຶ່ງຖ້າເປັນແຫຼ່ງທີ່ມີນໍ້າຊົນລະປະທານດີຢູ່ແລ້ວ ຊາວກະສິກອນຈະປູກເມື່ອໃດກໍ່ໄດ້ແຕ່ໂດຍທົ່ວໄປຊາວກະສິກອນນິຍົມປູກເຜືອກໃນຕົ້ນລະດູຝົນໃນເດືອນ ພືດສະພາ-ມິຖຸນາ ແລະ ລະດູແລ້ງຊ່ວງຫຼັງການເຮັດນາເດືອນມັງກອນ-ເດືອນກຸມພາ ລະດູຝົນປູກຫຼາຍໃນພື້ນທີ່ພູພຽງອາໃສນໍ້າຝົນມີບາງທ້ອງຖິ່ນປູກໃນພື້ນທີທົ່ງພຽງຫຼືທີ່ນາ ລະດູແລ້ງປູກຫຼັງການເກັບກ່ຽວເຂົ້າແລ້ວ ຫາກເກັບກ່ຽວເຂົ້າແລ້ວຈະປູກຜັກກ່ອນການປູກເຜືອກ
– ການກຽມດິນ
ການກຽມດິນກ່ອນການປູກເຜືອກ 1-2 ເດືອນໄຖດິນໃຫ້ເລີກປະມານ30-40 ຊມ ຕາກດິນໄວ້ໄລຍະໜຶ່ງແລ້ວຄາດຖ້າບໍລິເວນດິນປູກດັ່ງກ່າວເປັນດິນທີ່ມີກົດສູງ ຫຼື ເປັນດິນສົ້ມຄວນຫວ່ານປູກຂາວທັ້ງປຸ໋ຍຄອກ ຫຼື ອິນຊີວັດຖຸ ກ່ອນດຳເນີນການໄຖດິນຫຼັງຈາກໄຖແລ້ວໃຫ້ກຽມຂຸມກວ້າງປະມານ 30-40 ຊມ ເລີກ 20-30 ຊມ ລະຍະປູກຫວ່າງຕົ້ນ 50 ຊມ ລະຍະລະຫວ່າງແຖວ 1 ແມັດ ຄ້າມີຝຸ່ນຄອກໃຫ້ໃສ່ຮອງພື້ນຂຸມ
III. ການປູກ
ການປູກໂດຍການເຮັດຮອງໃຊ້ໄລຍະຫ່າງລະຫວ່າງຮອງປະມານ 1 ແມັດປູກໂດຍວາງຫົວເຜືອກຫຼືເບ່ຍເຜືອກໃນຮ່ອງລະຍະລະຫວ່າງຕົ້ນ 50 ຊມ ນໍາດິນບາງສ່ວນຈາກສັນຮອງຖົມຫົວເຜືອກຈາກນັ້ນຄ່ອຍພູນໂຄນເມືອເຜືອກຈະເລີນເຕີບໂຕຂື້ນເນື່ອງຈາກຫົວເຜືອກກໍ່ຄືລໍາຕົ້ນໃຕ້ດິນທີ່ຂະຫຍາຍອອກເພື່ອສະສົມອາຫານຈຶ່ງຈະເລີນຂື້ນເທິ່ງຫຼາຍກວ່າລົງຫົວເລີກລົງໄປ ຈຶ່ງຕ້ອງຄອຍພູນໂຄນຢູ່ສະເໝີຈົນໃນທີ່ສຸດສັນຮອງເດີມເມື່ອເລີ່ມປູກກາງເປັນຮອງທາງຍາງ
IV. ການບົວລະບັດ
ການຫົດນໍ້າການຫົດນໍ້າ ເຜືອກເປັນພືດຫົວທີ່ຂື້ນໄດ້ດີໃນດິນທີ່ມີຄວາມຊຸມຊື້ນ ສະນັ້ນການປູກເຜືອກ ນອກຈາກອາໃສນໍ້າຝົນແລ້ວຈະຕ້ອງມີແຫຼ່ງນໍ້າໃຫ້ຄວາມຊຸ່ມຊືນເຜືອກຢູ່ສະເໝີຊຶ່ງຖ້າປູກເຜືອກບໍ່ຫຼາຍຄວນຫົດນໍ້າດ້ວຍສາຍຢາງແຕ່ຖ້າປູກຫຼາຍກວ່າ 10 ໄລ່ຂື້ນໄປຄວນຫົດນໍ້າແບບສະປິງເກີ ແບບເຄື້ອນຍ້າຍໄດ້ຊົ່ວໂມງລະ 3-5 ໄລ່
ການໃສ່ຝຸ່ນ ຄວນໃສ່ປຸ໋ຍ 3 ຄັ້ງ ຄັ້ງທີ່1 ກ່ອນປູກຮອງພື້ນດ້ວຍຝຸ່ນຄອກໃນປະລິມານ 1-3 ກຳມື/ຕົ້ນ ແລະ ປຸ໋ຍສູດ 18-6-6 ໃນປະລິມານ 50-100 ກິໂລ/ໄລ່ ຕໍ່ຈາກນັ້ນໃສ່ຄັ້ງທີ່ 2 ເມື່ອເຜືອກອາຍຸປະມານ 2 ເດືອນໃຊ້ປຸ໋ຍສູດ 18-6-6ຫຼື 15-15-15 ໃນປະລິມານ 50 ກິໂລ/ໄລ່ ແລະ ໃສ່ຄັ້ງທີ່ 3 ເມື່ອເຜືອກອາຍຸປະມານ 3-4 ເດືອນ ໃສ່ປຸ໋ຍສູດ 13-13-21 ໃນປະລີມານ 50 ກິໂລ/ໄລ່ຈະເຮັດໃຫ້ເຜືອກມີນໍ້າໜັກຫົວດີໃນການໃສ່ຝຸ່ນແຕ່ລະຄັ້ງຄວນພວນດິນ ແລະ ຫົດນໍ້າໃຫ້ຊຸ່ມຊືນຢູ່ສະເໝີຮາກເຜືອກຈະໄດ້ດູດເອົາປຸ໋ຍໄປໃຊ້ປະໂຫຍດໄດ້ສະດວກ
ການກຳຈັດວັດສະພືດ ແລະ ການພວນໂຄນໃນໄລຍະ1-3 ເດືອນທໍາອິດຕົ້ນເຜືອກຍັງນ້ອຍຄວນມີການຖາງຫຍ້າຫຼືໃຊ້ສານກຳຈັດວັດສະພືດ ພ້ອມທັ້ງພວນດິນໂຄນຕົ້ນເດືອນລະເທື່ອເມື່ອຕົ້ນເຜືອກໃຫ່ຍໃບປົກໜານຫຼາຍແລ້ວບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງກຳຈັດວັດສະພືດອີກຈົນກວ່າຈະເກັບຜົນຜະລິດ
V. ການເກັບກ່ຽວ
ເມື່ອເຜືອກມີອາຍຸໄດ້ 5-6 ເດືອນສັງເກດເຫັນໃບເຜືອກຈະນ້ອນລົງ ໃບເຜືອກໃບລຸ່ມໆຈະມີສີເຫຼືອງເຫຼືອໃບຍອດ 2-3 ໃບ ຈຶ່ງສາມາດຂຸດເຜືອກໄດ້ ສຳລັບການເກັບຜົນຜະລິດເຜືອກ
ຮຽບຮຽງໂດຍ: ສີວິໄລ ອິນທະວົງ
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ກົມສົ່ງເສີ່ມກະສິກຳ http://www.agric-prod.mju.ac.th
ໝວດໝູ່: ການປູກພືດ
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ:
ວີດີໂອ: